Thời gian vừa qua, vụ Anna Bắc Giang thao túng tâm lý lừa được hàng trăm nạn nhân với số tiền lên đến gần 20 tỷ đã gây xôn xao mạng xã hội. Trên thực tế, cách thao túng tâm lý người khác cũng chính là một hành vi đang diễn ra hàng ngày trong cuộc sống dưới nhiều hình thức khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu nghệ thuật thao túng tâm lý ngay bây giờ để có thể đứng vững giữa dòng đời nghiệt ngã này các bạn nhé.
Tóm tắt
Bị thao túng tâm lý là gì?
Thao túng tâm lý là hành vi biểu thị sự nỗ lực tác động lên hành động của người khác một cách không trực tiếp. Bản thân hành vi thao túng tâm lý cũng không mang nghĩa tốt hay xấu. Một người có thể cố điều khiển người khác đi theo mục đích cao cả hoặc cũng có thể lừa ai đó làm việc gì phi pháp.
Tuy nhiên cách thao túng tâm lý trong tình yêu không bao giờ là ngay thẳng. Nó thường xoáy vào những điểm yếu của chúng ta, khiến chúng ta khó có thể nhận ra các hành vi này. Các khía cạnh mang tính kiểm soát liên quan đến cách thao túng tâm lý người yêu đôi khi rất tinh vi và có thể không dễ nhận diện vì chúng bị khỏa lấp bởi những trách nhiệm, tình yêu thậm chí là thói quen. Tuy nhiên bạn có thể nhận biết các dấu hiệu thao túng tâm lý là như thế nào và tránh trở thành nạn nhân bị thao túng tâm lý.
Cách nhận ra mình bị thao túng tâm lý trong tình yêu
Hầu hết các nạn nhân bị Anna thao túng tâm lý đến khi nhận ra được thì đã bị thiệt hại rất nhiều về cả vật chất và tinh thần. Chính vì vậy các bạn có thể tham khảo các dấu hiệu bị thao túng tâm lý dưới đây để cảnh giác khi bước vào một mối quan hệ mới.
Quan sát hành vi của họ
– Hãy để ý nếu người đó lúc nào cũng muốn bạn nói trước. Người biết cách thao túng tâm lý thường muốn nghe xem bạn nói gì để tìm ra những ưu điểm và nhược điểm của bạn. Họ sẽ hỏi dò để bạn nói lên ý kiến hay cảm giác của riêng bạn. Các phản ứng và hành động sau đó của họ sẽ dựa vào các thông tin mà họ khai thác được từ bạn.
Người thao túng tâm lý thường chỉ tập trung vào bạn chứ không tiết lộ nhiều về thông tin cá nhân của họ trong các cuộc đối thoại. Nếu điều này xảy ra trong phần lớn câu chuyện giữa bạn và người đó thì đây có thể chính là một dấu hiệu của hành vi thao túng tâm lý. Nếu bạn cố gắng tìm hiểu người đó nhưng họ không chịu trả lời hoặc khéo léo đổi đề tài thì có lẽ đây không phải là sự quan tâm thực sự.
– Lưu ý xem người đó có lợi dụng sự mê hoặc để đạt mục đích không. Một số người thật sự toát lên vẻ quyến rũ một cách tự nhiên, nhưng người thao túng tâm lý thường dùng sự quyến rũ để đạt được điều họ muốn. Họ có thể sẽ khen ngợi ai đó trước khi đưa ra đề nghị của mình hoặc tặng một món quà nhỏ trước khi đưa ra đòi hỏi hoặc nói rằng họ sẽ làm điều gì đó cho bạn để bạn làm một việc nào đó cho họ.
– Chú ý đến những hành vi ép buộc. Kẻ thao túng tâm lý sẽ đe dọa để ép người khác làm một việc gì đó. Họ có thể chỉ trích hoặc dọa nạt để buộc người khác làm điều họ muốn. Người đó có thể bắt đầu theo kiểu “nếu em không làm thì anh sẽ…”.
– Hãy để ý xem người đó xử lý các sự kiện như thế nào. Nếu người đó muốn nhấn chìm bạn với các sự kiện và thông tin thì nghĩa là có thể họ đang cố thao túng tâm lý bạn.
Mánh khóe này có thể biểu hiện qua việc thường xuyên nói dối, viện cớ, giấu giếm thông tin hoặc phóng đại sự thật.
– Lưu ý nếu người yêu của bạn luôn ra vẻ hy sinh hoặc làm như mình là nạn nhân. Người thao túng tâm lý có thể làm những việc mà bạn không hề yêu cầu và lấy đó để khiến bạn phải áy náy.
– Quan sát các kiểu hành vi. Chúng ta ai cũng có lúc thực hiện cách thao túng tâm lý người khác trong vô thức. Tuy nhiên kẻ thao túng tâm lý thực sự sẽ thường xuyên có hành vi này. Hắn có mục đích cá nhân và chủ ý khai thác người khác để giành được quyền lợi, sự kiểm soát và ưu thế cho mình.
Xem xét qua giao tiếp
– Người biết cách thao túng tâm lý người khác sẽ khiến bạn cảm thấy như mình không xứng đáng được hạnh phúc. Một mánh khóe thường gặp là chê bai và chế giễu để bạn cảm thấy mình thật tầm thường. Cho dù bạn làm bất cứ việc gì thì người đó cũng đều tìm được cái sai của bạn.
Hành vi này có thể biểu hiện bằng sự đùa cợt. Người thao túng có thể chế giễu về trang phục bạn mặc, chiếc xe bạn đi, công việc, gia đình, ngoại hình của bạn hay bất cứ thứ gì khác thuộc về bạn. Mặc dù những lời bình luận đó có thể được ngụy trang bằng vẻ khôi hài, nhưng nó đang nhắm thẳng vào bạn. Họ sử dụng chiến thuật này nhằm khiến bạn cảm thấy mình thấp kém.
– Người thao túng tâm lý thích dùng sự im lặng để giành quyền kiểm soát. Họ có thể phớt lờ các cuộc gọi, tin nhắn của bạn trong một thời gian bất thường. Hành động này nhằm làm cho đối phương cảm thấy hoang mang lo lắng. Điều này khác với việc im lặng một thời gian cho mâu thuẫn nguội bớt và sau đó liên lạc lại. Nếu kẻ thao túng muốn làm cho đối phương cảm thấy thấp thỏm thì việc đột ngột cắt đứt liên lạc sẽ là một chiến thuật hiệu nghiệm.
– Hãy cố gắng nhận ra sự quy kết khiến bạn cảm thấy tội lỗi. Nó khiến bạn cảm thấy có trách nhiệm về hành vi của kẻ thao túng và khiến bạn phụ thuộc vào các cảm xúc của người đó. Rốt cuộc bạn sẽ cảm thấy phải có bổn phận làm mọi thứ cho người đó, dù điều này là vô lý.
Sự quy kết thường được bắt đầu bằng những câu như “Nếu em thực sự yêu anh thì em…”. Nếu nhận thấy mình hay đồng ý với những việc mà vào lúc khác bạn sẽ không đồng ý hoặc không thấy thoải mái lắm thì có lẽ bạn đang là một nạn nhân của hành vi thao túng.
– Để ý xem bạn có là người luôn phải nói lời xin lỗi không. Kẻ thao túng có thể đổ lỗi cho bạn về một việc bạn không làm hoặc khiến bạn cảm thấy phải có trách nhiệm về tình huống nào đó. Hắn sẽ diễn giải sai mọi điều bạn nói theo nghĩa xấu nhất để khiến bạn phải xin lỗi ngược lại về điều mình vừa nói.
– Một dấu hiệu bị thao túng tâm lý trong tình yêu người đó luôn so sánh bạn với những người khác. Để ép bạn làm một điều gì đó, người yêu của bạn có thể bảo rằng bạn không tốt như những người khác, người khác sẽ sẵn sàng làm việc đó dù nghe có nực cười và vô lý như thế nào.
Cách đối phó các thủ thuật thao túng tâm lý
Sau khi bạn đã đọc đến đây, bạn chợt bàng hoàng nhận ra mình đã bị thao túng tâm lý trong tình yêu. Đừng lo sợ, bởi “vỏ quýt dày thì có móng tay nhọn”, chúng tôi sẽ hướng dẫn các bạn cách đối phó với những người này.
– Bạn nên biết rằng mình hoàn toàn có thể từ chối yêu cầu của người khác. Kẻ thao túng tâm lý sẽ tiếp tục hành vi của mình nếu bạn cho phép hắn làm như vậy. Bạn cần phải nói “không” để bảo vệ mình, vì bạn xứng đáng được tôn trọng. Khi người thao túng yêu cầu bạn làm việc gì đó mà bạn không thích, bạn hãy thử nói: “Em cũng muốn giúp anh lắm, nhưng mà em đang bận”.
– Vạch ra ranh giới. Khi kẻ thao túng tâm lý thấy rằng mọi việc trở nên tồi tệ, họ sẽ cố gắng lợi dụng sự thông cảm của bạn để đạt được điều họ cần. Khi đó kẻ thao túng có thể tỏ ra đáng thương, không có chỗ dựa để bạn phải hỗ trợ về tiền bạc, tình cảm hoặc bất kỳ hình thức giúp đỡ nào khác. Hãy dẫn chứng những lần người đó được bạn bè, người thân hỗ trợ về mặt tinh thần/vật chất để họ không còn lý do bấu víu vào bạn được nữa.
– Tránh việc tự trách mình. Kẻ thao túng tâm lý sẽ cố gắng khiến bạn cảm thấy mình thấp kém. Nhớ rằng bạn đang bị thao túng tâm lý để cảm thấy như vậy, và vấn đề không phải ở bạn. Khi bắt đầu cảm thấy mình có vẻ tồi tệ thì bạn cần nhận biết điều gì đang xảy ra.
– Hãy thật quyết đoán. Kẻ thao túng tâm lý thường bóp méo sự thực để khiến mình trông có vẻ có lý hơn. Khi phản ứng với sự dối trá này, bạn cần phải làm rõ. Nói rằng bạn nhớ là chắc chắn không phải như vậy, kèm theo dẫn chứng cụ thể. Không được đồng ý với tất cả những điều người kia nói.
Chán quá thì làm gì? 7 việc làm giúp bạn hết chán ngay lập tức
– Chuyển sự tập trung sang kẻ thao túng tâm lý. Thay vì để người đó ra lệnh, bạn hãy giành quyền kiểm soát tình huống đang xảy ra. Khi bạn bị áp lực phải làm điều gì đó quá đáng hoặc khiến bạn thấy không hề thoải mái, bạn hãy hỏi người đó vài câu thăm dò như “anh nghĩ điều này có công bằng cho em không?”, “anh nghĩ em cảm thấy thế nào với việc đó?”. Những câu hỏi này có thể khiến cho kẻ thao túng phải thừa nhận.
– Không nên quyết định vội vã. Kẻ thao túng có thể cố ép bạn phải trả lời ngay. Thay vì nhượng bộ thì bạn có thể nói mình sẽ suy nghĩ về việc này. Điều này sẽ giúp bạn không phải chấp thuận làm việc mà bạn không muốn hoặc bị đẩy vào chân tường. Nếu một đề nghị biến mất khi bạn đang dành thời gian suy nghĩ thì có thể là vì bạn sẽ không bao giờ làm điều đó nếu bạn có thời gian suy nghĩ. Nếu họ vãn thúc ép bạn phải quyết định tức khắc thì câu trả lời “không” sẽ thích hợp nhất.
– Cuối cùng, tốt hơn hết để tránh việc bị thao túng tâm lý trong tình yêu là tránh xa kẻ thao túng. Nếu nhận thấy việc tiếp xúc với người yêu trở nên khó khăn hoặc gây tổn hại cho mình thì bạn hãy giữ khoảng cách với người đó. Bạn không có nhiệm vụ thay đổi người đó. Trong trường hợp kẻ thao túng là người thân trong gia đình hoặc là một đồng nghiệp bắt buộc phải thường xuyên ở gần thì bạn hãy cố gắng hạn chế tương tác, chỉ giao tiếp với họ khi nào thực sự cần thiết.
Có thể thấy là cách thao túng tâm lý người khác có thể xuất hiện trong mọi mối quan hệ, bao gồm tình yêu, quan hệ gia đình hoặc các mối quan hệ trong đời sống. Nếu bạn có thể đoán đúng cách người đó đang cư xử để đạt được một kết quả nào, có lẽ là bạn đang đi đúng hướng trong việc nhận ra mình bị thao túng tâm lý.
Hi vọng sau bài viết này, các bạn đã hiểu hơn về nghệ thuật thao túng tâm lý và sẽ không còn bị thao túng tâm lý trong tình yêu nữa. Chúc các bạn có được những mối quan hệ lành mạnh đem lại nhiều niềm vui cho cuộc sống.
