Huyền phù là một hệ gồm các hạt rắn lơ lửng trong môi trường phân tán lỏng. Để hiểu rõ thế nào là huyền phù, đặc điểm và thành phần của huyền phù thì hãy cùng Palada.vn theo dõi nội dung của bài viết dưới đây.
Huyền phù là gì?
Huyền phù (nổi lơ lửng, từ phù có nghĩa là nổi còn huyền là treo hay đeo lơ lửng) là một hệ gồm pha phân tán là các hạt rắn luôn lơ lửng trong môi trường phân tán lỏng (hỗn hợp dị thể); các hạt rắn này không tan hoặc khó tan vào môi trường phân tán.
Nếu để yên một huyền phù thì sẽ ngược lại với dung dịch khi chất rắn có kích thước không nhỏ lắm sẽ bị lắng xuống dưới tạo thành một lớp cặn (sa lắng hay trầm tích). Chất lỏng phía trên có thể được chiết ra (bằng cách lắng gạn) và tách chất rắn ra khỏi chất lỏng.
Ở các phần tử có kích thước nhỏ hơn có thể tăng nhanh quá trình sa lắng bằng phương pháp ly tâm vì khi kích thước các phần tử rắn càng nhỏ thì sự sa lắng sẽ càng chậm.
Huyền phù đóng vai trò rất quan trọng trong nhiều lĩnh vực kĩ thuật như sản xuất vật liệu sơn, vescni, giấy, vật liệu xây dựng…
Đặc điểm của huyền phù
Huyền phù mang rất nhiều đặc điểm có tính đặc trưng cho phép xác định hệ thống treo. Điều này giúp chúng ta phân biệt rõ ràng được huyền phù với các chất keo thực sự:
Tính vật lý của huyền phù:
Huyền phù là một hệ thống không hề đồng nhất với 2 giai đoạn chính gồm: bên trong rắn và bên ngoài thì được hình thành từ chất lỏng hoặc hình thành bởi pha phân tán.
Thời gian bồi lắng
Trong các dung dịch thực, chất tan sẽ không bao giờ tạo kết tủa (giả sử dung môi không bay hơi). Còn huyền phù thì các chất rắn sẽ lắng xuống.
Ổn định
Sự ổn định là yếu tố quyết định đến khả năng chống lại những sự thay đổi tính chất của huyền phù theo thời gian. Sự ổn định này thường sẽ phụ thuộc vào những yếu tố sau đây:
– Các huyền phù có thể phục hồi dễ dàng sau khi khuấy trộn cơ học.
– Độ nhớt phải cao để có thể kiểm soát được sự phân tán cũng như làm giảm được sự lắng đọng của chất tan.
– Kích thước hạt của pha rắn càng lớn thì sự ổn định của huyền phù càng thấp và ngược lại, kích thước của pha rắn càng nhỏ thì sự ổn định của huyền phù càng lớn.
Nhiều người có thể nhầm lẫn huyền phù với nhũ tương. Nhũ tương là một hệ phân tán cao của hai chất lỏng mà thông thường không thể hòa tan được vào nhau. Nhũ tương là một dạng phân loại của hệ keo, dù hệ keo và nhũ tương đôi khi được dùng thay thế cho nhau. Bản chất nhũ tương được dùng khi cả hai pha, pha phân tán và pha liên tục là chất lỏng.
Thành phần của huyền phù
Huyền phù là một hệ hai pha bao gồm 2 thành phần: pha hòa tan và pha phân tán.
Giai đoạn hòa tan
Pha hòa tan hoặc phân tán sẽ được hình thành từ những hạt rắn trong hỗn hợp huyền phù. Vì là lyophobic nên nó không hòa tan bởi sự khác biệt trong phân cực. Chất tan càng đông đồng nghĩa với thời gian lắng của nó càng ngắn và tuổi thọ của huyền phù sẽ càng cao.
Giai đoạn phân tán
Sự phân tán của huyền phù hoặc pha ngoài có thể là chất lỏng trong tự nhiên, tuy nhiên, nó cũng có thể là khí. Các thành phần của huyền phù có thể được phân tách bằng các quá trình vật lý như lọc, bay hơi hoặc ly tâm.
Pha phân tán được đặc trưng bởi những phân tử nhỏ hơn và năng động hơn; tuy nhiên, bằng cách tăng độ nhớt, nó ngăn chất tan lơ lửng có xu hướng kết tụ nên trầm tích.
Chất hoạt động bề mặt
Các huyền phù hoàn toàn cũng có thể chứa các chất hoạt động bề mặt hay là những chất phân tán khác nhằm ngăn chặn những hạt của pha rắn bị lắng xuống. Hơn nữa, những chất ổn định có thể làm tăng độ hòa tan lên đồng thời ngăn chặn sự hư hỏng của các hạt bằng cách thêm vào huyền phù các loại chất ổn định.
Trên đây là những nội dung cơ bản về khái niệm, đặc điểm và thành phần của huyền phù. Hi vọng bài viết đã cung cấp cho quý độc giả thông tin hữu ích. Hãy tiếp tục theo dõi Palada.vn để không bỏ lỡ tin tức mới nhé.
