Áp suất là gì? Đây là kiến thức Vật lý mà chúng ta đã được học trong chương trình Vật lý lớp 8. Áp suất cũng thường xuyên được nhắc đến trong các chương trình dự báo khí tượng thủy văn như áp suất khí quyển, áp suất mực nước biển. Cùng Palada.vn tìm hiểu lại về áp suất là gì? Áp lực là gì? Đơn vị, công thức tính qua bài viết dưới đây nhé!
Tóm tắt
Áp lực là gì?
Áp lực là lực tác động trên bề mặt diện tích của một vật. Khi mà lực ép vuông góc với diện tích bề mặt chịu lực. Khi đó, áp lực là đại lượng vectơ.
Tuy nhiên, theo quy ước xác định được phương (vuông góc với bề mặt chịu lực) và chiều (hướng vào mặt chịu lực). Do đó khi nói về áp lực, người ta thường chỉ nói về độ lớn (cường độ).
Đơn vị đo áp lực là: Newton (N).
Khi tính toán được áp lực tác dụng lên diện tích bề mặt. Người ta phải chia nhỏ phần diện tích chịu lực và tính lực tác động lên diện tích đó. Khi đó, khái niệm áp suất ra đời.
Áp suất là gì?
Áp suất tiếng Anh là Pressure, ký hiệu bằng chữ P, là đại lượng được tính bằng giá trị tỉ số giữa lực tác động theo hướng vuông góc lên bề mặt với diện tích của bề mặt đó.
Hiểu một cách đơn giản: Áp suất là Lực + diện tích + góc vuông có nghĩa là khi một nguồn lực tác động vuông góc với bề mặt diện tích nhất định. Đặc biệt, diện tích càng hẹp thì áp suất càng mạnh.
- Ví dụ về áp suất như sau:
Khi ta dùng hơi thổi bóng có nghĩa là ta đã tác động một lượng khí va vào phần diện tích phía trong của quả bóng. Đó chính là áp suất và hơi càng nhiều thì áp suất càng lớn. Khi đó, quả bóng càng căng ra, trường hợp này gọi là Áp Suất khí.
Khi ta đổ nước vào một quả bóng cũng vậy, lượng nước tác động vào mặt bên trong tạo ra áp suất làm căng quả bóng. Trường hợp này gọi là Áp suất lỏng.
Công thức tính Áp suất khí trong vật lý
Ta có phương trình: F = P/S
Trong đó
- F là lực lên mặt bị ép
- P là áp suất
- S là diện tích mà lực ép lên đó
Các đơn vị đo áp suất
Có 4 đơn vị đo áp suất phổ biến hiện nay.
Pascal
Pascal (ký hiệu là Pa) là đơn vị đo áp suất nằm trong hệ đo lường quốc tế SI (Système International d’unités), được đặt theo tên của nhà toán học – vật lý học là Blaise Pascal nổi tiếng người Pháp. Pa cũng là đơn vị đo áp suất được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở các nước châu Á.
Đơn vị đo Pa được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng, sản xuất công nghiệp như thép, điện, máy nén khí, máy hút chân không, xử lý nước thải,…
Kilopascal
Kilopascal (ký hiệu là Kpa) là đơn vị đo áp suất dựa trên sự quy đổi từ đơn vị Pa. Kpa được dùng trong nhiều loại đồng hồ đo áp suất của máy như máy bơm, máy hút chân không đo áp suất chất khí và áp suất chất lỏng.
Đổi đơn vị áp suất 1KPa = 1000Pa.
Bar
Bar là một đơn vị đo áp suất không thuộc hệ SI, được sử dụng phổ biến tại các quốc gia châu Âu như Đức, Pháp, Anh. Từ đơn vị Bar còn có thể biến đổi thành các đơn vị nhỏ hơn như (mbar) hay lớn hơn (Kbar).
Đổi đơn vị áp suất 1 Bar = 100.000 Pa.
Mage Pascal
Mage Pascal (viết tắt là Mpa) là đơn vị đo áp suất thuộc hệ thống đo lường SI. Đây là đơn vị đo áp suất được sử dụng phổ biến trong các ngành sản xuất công nghiệp và được ứng dụng trong các loại đồng hồ đo của máy nén khí, áp suất thủy lực và áp suất lò hơi.
Đổi đơn vị áp suất 1 Mpa = 1 000 Kpa = 1 000 000 Pa.
Ngoài các đơn vị đo kể trên thì tại các nước châu Mỹ, người ta còn sử dụng đơn vị đo là Psi, Kpsi còn với các nước châu Âu sử dụng đơn vị Kg/cm2.
Ý nghĩa của áp suất trong thực tiễn
Áp suất có vai trò và ứng dụng khá phổ biến hiện nay, trong đa dạng các ngành nghề và lĩnh vực: Ứng dụng trong máy bay, máy nén khí cao áp, máy bơm rửa xe…
- Áp suất trong các bình nén khí: Có vai trò giúp nén khí để phục vụ cho quá trình vận hành của các thiết bị trong nhiều lĩnh vực khác nhau: Sửa chữa xe, máy rửa xe, máy nén khí…
- Ý nghĩa trong lĩnh vực sinh học: Nhờ áp suất mà rễ cây có thể vận chuyển được nước lên trên ngọn cây.
- Áp suất giúp đo được tốc độ bay cũng như tốc độ của dòng chảy.
Các thiết bị đo áp suất
Để đo được áp suất, chúng ta cần sử dụng những thiết bị chuyên dụng để đo áp suất. Sau đây là một trong những thiết bị đo áp suất được sử dụng rộng rãi ngày nay:
-
Đồng hồ đo áp suất cơ học
-
Cảm biến đo áp suất
- Cảm biến áp suất kết hợp đồng hồ điện tử
-
Máy đo áp suất
Trọng lượng là gì? Kí hiệu, đơn vị đo và công thức tính cơ bản
Áp suất là gì, áp lực là gì, đơn vị và công thức tính như thế nào thì hẳn các bạn đã có cho mình câu trả lời. Cùng đón chờ những thông tin hữu ích khác về các lĩnh vực đời sống trong các bài viết tiếp theo của Palada.vn nhé!
