Hiện tượng hiệu ứng nhà kính là vấn đề cấp thiết, mang tính toàn cầu và được cả xã hội quan tâm. Nó đang gây ra nhiều mối nguy hại đến cuộc sống của con người. Vậy hiệu ứng nhà kính là gì? Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân, hậu quả và biện pháp khắc phục hiện tượng này thông qua những thông tin trong bài viết dưới đây nhé.
Tóm tắt
Tìm hiểu khái niệm hiệu ứng nhà kính là gì?
Hiệu ứng nhà kính là một hiệu ứng khiến cho bầu không khí của Trái Đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của mặt trời. Chúng có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất, khiến CO2 hấp thu làm cho không khí nóng lên.
Các khí gây hiệu ứng nhà kính sẽ giữ lại nhiệt độ từ Mặt Trời, không cho chúng phản xạ đi. Nếu như lượng khí này tồn tại một lượng vừa phải thì sẽ giúp Trái Đất luôn ở trạng thái cân bằng. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân mà hiện tượng này gia tăng quá nhiều trong bầu khí quyển khiến cho Trái Đất dần nóng lên.
Nguyên nhân hiệu ứng nhà kính
Khí CO2 chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính. CO2 trong khí quyển giống như một tấm kính dày bao phủ Trái Đất lên, khiến hành tinh của chúng ta giống như một chiếc nhà kính lớn.
Nếu không có lớp khí quyển thì bề mặt Trái Đất sẽ có nhiệt độ trung bình là âm 23°C, nhưng thực tế nhiệt độ trung bình của nó là 15°C. Điều này có nghĩa là hiệu ứng này đang làm cho Trái Đất nóng lên tới 38°C.
Ngày nay các hoạt động sinh hoạt, khai thác cùng với phát triển của con người cùng những hành vi chặt phá rừng bừa bãi khiến lượng khí CO2 ngày càng tăng. Nhiệt độ không khí trên Trái Đất cũng từ đó mà tăng lên. Theo ước tính của các nhà khoa học, nhiệt độ của Trái Đất sẽ tăng lên khoảng 1,5 đến 4,5°C vào thế kỷ tiếp theo.
Các khí gây hiệu ứng nhà kính là gì?
Để biết chất nào gây ra hiệu ứng nhà kính, các bạn hãy theo dõi ở phần tiếp theo của bài viết nhé.
C02 (Khí nhà kính)
Khí CO2 là chất gây hiệu ứng nhà kính nhanh và nghiêm trọng nhất. Nó được sinh ra từ quá trình đốt các nhiên liệu như khí tự nhiên và than, dầu, chất thải rắn,… Ngoài ra khí CO2 còn được sinh ra từ các phản ứng hóa học.
CFC (Cloro Fluoro Carbon)
Chiếm 20% trong cơ cấu khí gây hiệu ứng nhà kính. Nó là những hóa chất do con người tổng hợp để sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong điều hòa nhiệt độ và hệ thống bình chữa cháy có chứa rất nhiều khí CFC.
Khí này trơ với đặc tính không cháy, không mùi nên thời gian lưu rất dài. Tính đến năm 2050 các chất CFC có thể đến 9 tỷ tấn CO tương đương, ước khoảng 45% tổng lượng thải CO2 gây hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu.
CH4 (Metan)
Chiếm 13% trong cơ cấu khí gây hiệu ứng nhà kính. Mỗi phân tử CH4 bắt giữ năng lượng nhiệt gấp đến 21 lần phân tử CO2. Khí CH4 sinh ra từ việc đốt khí tự nhiên và những nhiên liệu hóa thạch, sự phân hủy của các chất hữu cơ cùng sự lên men hóa đường ruột của các loài động vật. Ở điều kiện áp suất cao, khí CH4 trong nước dễ dàng thoát ra gây ra tổn hại cho môi trường.
O3 (Ozone)
Chiếm 8% trong cơ cấu các khí gây hiệu ứng nhà kính. Ozone thành phần chính của tầng bình lưu, khoảng 90% ozone tập trung ở độ cao khoảng 20 km so với mặt đất. Khí này có chức năng bảo vệ sinh quyển do khả năng hấp thụ những bức xạ tử ngoại và tỏa nhiệt của phân tử ozone.
Trong những năm vừa qua, mức suy giảm tầng ozone trung bình trên toàn cầu là 5% và số lượng suy giảm ngày càng tăng do sự phân hủy ozone vượt quá khả năng tái tạo lại.
N2O (Oxit Nito)
Chiếm 5% trong cơ cấu khí gây hiệu ứng nhà kính. Mỗi phân tử N2O bắt giữ năng lượng nhiệt gấp khoảng 270 lần phân tử CO2. N2O được sinh ra từ quá trình sản xuất nông nghiệp cùng với các hoạt động công nghiệp.
Hợp chất này khi phản ứng với nguyên tử Oxi mang năng lượng cao sẽ tạo thành hợp chất nitric oxit (NO). Đây là tác nhân làm suy yếu tầng Ozone. Hàm lượng của N20 đang tăng dần trong phạm vi toàn cầu, mỗi năm tăng khoảng 0.2 đến 3%. Mỗi năm có khoảng 10 triệu tấn khí N2O được thải ra môi trường.
Hậu quả của hiệu ứng nhà kính
Có rất nhiều hậu quả hiệu ứng nhà kính tác động lên nhiều mặt như:
Biến đổi khí hậu
Hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu là 2 hiện tượng đi đôi với nhau. Những hoạt động tạo ra khí thải làm tăng các chất khí có trong khí quyển của Trái Đất là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu. Hiện tượng biến đổi khí hậu đã và đang gây ra rất nhiều tác động vô cùng tiêu cực đến toàn bộ hệ sinh thái cũng như đời sống của con người.
Nước biển dâng
Nước biển dâng lên bất thường ở một vị trí nào đó có khả năng làm cho các thành phố ven biển ở khắp nơi trên thế giới chìm trong nước biển, trong đó có cả những thành phố ven biển Việt Nam.
Nóng lên toàn cầu
Đây là khái niệm dùng để chỉ nhiệt độ của Trái Đất đang có sự thay đổi ở cấp độ toàn cầu và tăng dần do các chất khí nhà kính gây ra. Nhiệt lượng đó dần được tích tụ trong khí quyển Trái Đất, làm giảm lượng bức xạ cũng như nhiệt lượng của Trái Đất cần được giải phóng ra vũ trụ thay vì hấp thụ và giữ lại.
Hiện tượng băng tan
Băng tan là quá trình tích lũy của các chất khí gây hiệu ứng nhà kính về lâu dài sẽ làm Trái Đất nóng lên làm thể tích nước giãn nở, khiến cho băng tan ra ở hai cực.
Thời tiết trở nên cực đoan
Do tác động của các chất khí gây hiệu ứng nhà kính làm hệ sinh thái trên toàn cầu đang dần biến đổi. Các hiện tượng hạn hán kéo dài quanh năm, ảnh hưởng tới canh tác và sinh hoạt, nghiêm trọng hơn là ảnh hưởng tới sự sống hệ sinh thái ở khu vực đang phải chịu đựng. Những nơi gần sông hồ lại chịu lũ lụt trong thời gian dài do lượng mưa tăng lên đột ngột.
Tác động đến các loài sinh vật
Đối với hệ sinh vật, hiện tượng Trái Đất nóng lên sẽ làm thay đổi điều kiện sống quen thuộc của chúng. Khi đó, rất nhiều loài sinh vật không thể thích nghi và chống chọi, dẫn tới biến mất, tuyệt chủng, hậu quả để lại chính là môi trường sống ngày càng thu hẹp.
Hậu quả của hiệu ứng nhà kính tới sức khỏe con người
Nắng nóng và mưa nhiều chính là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn, vi sinh vật phát triển. Sức khỏe của con người từ đó cũng sẽ bị đe dọa nghiêm trọng do dịch và bệnh truyền nhiễm xuất hiện ngày càng nhiều. Bệnh dịch tràn lan khiến con người không thể nào phát minh ra thuốc chữa kịp thời, kéo theo tỉ lệ tử vong cao. Ngoài ra theo thống kê, số lượng người chết vì hiện tượng nắng nóng kéo dài cũng đang tăng đều.
Tên, thứ tự của các hành tinh trong Hệ Mặt Trời- Cập nhật mới nhất
Một số biện pháp hiệu ứng nhà kính
Những biện pháp hiệu ứng nhà kính cơ bản mà chúng ta có thể áp dụng ngay bây giờ đó là:
Trồng nhiều cây xanh
Ngăn chặn nạn phá rừng, tích cực trồng mới và chăm sóc rừng là một yếu tố luôn đi đầu trong cuộc chiến chống lại sự biến đổi khí hậu. Theo nghiên cứu, nạn phá rừng là nguyên nhân gây ra đến 20% khí thải CO2 mỗi năm. Có thể khắc phục bằng cách trồng thêm nhiều cây xanh (nhất là những loại cây hấp thụ nhiều khí CO2 trong quá trình quang hợp) nhằm làm giảm đi lượng khí CO2 trong bầu khí quyển, từ đó mà giảm hiệu ứng nhà kính.
Sử dụng tiết kiệm năng lượng
Hạn chế sử dụng những nhiên liệu hóa thạch và tìm kiếm các nguồn năng lượng sạch khác thay thế. Nhiên liệu hóa thạch là nguyên nhân gây hiệu ứng nhà kính rất lớn. Con người đang tìm kiếm các nguồn năng lượng thân thiện với môi trường như năng lượng gió, năng lượng mặt trời, thủy triều, địa nhiệt,… thay thế.
Tối ưu hóa những phương tiện di chuyển
Các phương tiện giao thông hiện nay cũng là một trong những nguyên nhân góp phần làm tăng hiệu ứng nhà kính. Quá trình đốt nhiên liệu của ô tô, xe máy,… thải ra nhiều khói bụi và khí CO2. Vì thế nếu có thể chúng ta hãy đi bộ, sử dụng xe đạp, xe máy điện hoặc xe bus, tàu để giảm bớt hiệu ứng nhà kính.
Tiết kiệm, sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng điện
Có thể giảm tải sự nóng lên toàn cầu bằng cách tiết kiệm điện khi không thật sự có nhu cầu sử dụng. Điều này vừa giúp hộ gia đình giảm thiểu chi phí điện hàng tháng vừa hỗ trợ bảo tồn một tài nguyên hữu hạn. Một phần điện năng được sản xuất từ việc đốt các nhiên liệu hóa thạch sẽ sinh ra một lượng khí CO2 lớn. Hãy sử dụng ánh sáng tự nhiên, dùng các loại bóng đèn tiết kiệm điện, tắt hết các thiết bị trước khi ra khỏi phòng.
Tái sử dụng và tái chế
Hãy góp phần giảm thiểu chất thải đưa ra môi trường bằng cách chọn mua sản phẩm tái sử dụng thay vì dùng một lần. Ưu tiên mua sản phẩm có bao bì tối thiểu, đồng thời tái chế các vật liệu như giấy, báo, vỏ lon, thủy tinh mọi lúc mọi nơi. Bằng cách tái chế rác thải sinh hoạt, mỗi năm thế giới có thể giảm khoảng 1,2 tấn khí CO2.
Tích cực bảo vệ môi trường
Đẩy mạnh các công tác tuyên truyền, vận động giúp bảo vệ môi trường để cung cấp kiến thức cho mọi người về hiệu ứng nhà kính, nhấn mạnh tầm quan trọng và mối nguy hại của nó. Đồng thời nâng cao ý thức cũng như trách nhiệm của mỗi người vì môi trường sống chung của con người và sinh vật.
Trên đây là những chia sẻ nhằm giúp độc giả hiểu hơn về hiện tượng hiệu ứng nhà kính là gì, nguyên nhân gây ra, hậu quả và biện pháp khắc phục hiện tượng này. Hi vọng bài viết đã cung cấp cho các bạn một số thông tin hữu ích, góp phần bảo vệ Trái Đất của chúng ta trở nên đáng sống hơn.
