Một cuộc sống công bằng là điều mà bất kỳ ai cũng hướng tới. Vậy công bằng là gì? Công bằng và bình đẳng có phải là một? Cùng Palada.vn tìm hiểu về ý nghĩa của sự công bằng qua bài viết sau nhé.
Tóm tắt
Công bằng là gì?
Công bằng là như sau, là mọi người có quyền và lợi ích ngang nhau trong cùng một hoàn cảnh hoặc một khía cạnh nào đó.
Công bằng trong tiếng Anh là equity, fairness hay justness.
Yếu tố ảnh hưởng đến sự công bằng
Sự không công bằng trong cuộc sống có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau đây:
– Tuổi tác: Khi bạn đi xin việc, nhiều công ty yêu cầu ứng viên trẻ tuổi mà không nhận những người ngoài 35 tuổi. Điều này được đánh giá là thiếu công bằng khi chỉ nhìn vào tuổi tác mà không đánh giá năng lực.
– Chủng tộc, dân tộc: Sự phân biệt đối xử, kỳ thị giữa các dân tộc, các chủng tộc, người da trắng với người da màu vẫn đang hiện diện dù đã giảm so với trước. Tình trạng phân biệt chủng tộc này luôn tồn tại trong lòng nước Mỹ, đặc biệt là những người da màu, người gốc Phi.
– Giới tính: Sự thiếu công bằng giữa nam và nữ trong xã hội hiện đại dù đã giảm bớt những vẫn còn tồn tại đâu đó trong cuộc sống, trong nếp sống của nhiều gia đình. Việc trọng nam khinh nữ hay phải đẻ được con trai để nối dõi không phải điều hiếm gặp. Hay việc đàn ông và phụ nữ kiếm được mức lương khác nhau khi cùng làm một vị trí được coi là không công bằng.
– Khuyết tật: Dù Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chính sách đối với người khuyết tật nhưng trên thực tế, họ vẫn chưa được đối xử thật sự công bằng từ vấn đề y tế, chăm sóc sức khỏe, tìm việc làm,…vẫn còn rất nhiều rào cản đối với người khuyết tật.
– Khuynh hướng tình dục: Vấn đề này xảy ra với những người đồng tính hoặc lưỡng tính. Tuy ở một số quốc gia đã cho phép luật hôn nhân đồng giới nhưng phần đông mọi người vẫn có cái nhìn thiếu thiện cảm với những người mang giới tính thứ 3. Điều này dẫn đến việc họ phải chịu những bất công trong cuộc sống khi công khai giới tính thật của mình.
Phân biệt công bằng và bình đẳng
Bình đẳng và công bằng là hai khái niệm vẫn thường bị nhầm lẫn rằng chúng có ý nghĩa tương tự nhau. Tuy nhiên, công bằng và bình đẳng là hai khái niệm có những khác biệt nhất định.
- Công bằng là quyền được đối xử ngang nhau của 1 nhóm, 1 cá nhân, hay 1 tổ chức, xã hội
- Bình đẳng là phần tương xứng được nhận, được sở hữu, thường là của một công ty, một tổ chức.
Ví dụ về công bằng và bình đẳng
Ví dụ về công bằng xã hội có thể đến các chính sách của chính phủ. Đặc biệt, trong các xã hội tư bản, các chính phủ thường xuyên can thiệp vào nền kinh tế để ủng hộ sự công bằng xã hội. Chính phủ thường thúc đẩy cải cách chính sách trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, đầu tư cho giáo dục, các chính sách về nhập cư hoặc hệ thống tư pháp hình sự để khắc phục những vấn đề còn tồn tại,…đặc biệt là những chính sách dành cho người yếu thế, người khuyết tật, người vô gia cư,…
Ví dụ bình đẳng, trong vấn đề bỏ phiếu bầu cử thì dù là nam hay nữ đều có quyền bỏ phiếu như nhau. Nữ và nam đủ 18 tuổi là được đi bỏ phiếu. Lá phiếu dù của nam hay nữ đều có giá trị như nhau khi kiểm phiếu.
Ý nghĩa của sự công bằng
Sự công bằng xã hội tạo nên động lực phấn đấu cho mỗi cá nhân. Giúp các cá nhân có niềm tin vào công sức của mình bỏ ra sẽ nhận được những thành quả tương ứng. Nếu như không có công bằng trong xã hội, sẽ chẳng còn sự cạnh tranh để hướng tới những điều tốt đẹp hơn.
Trong các nền kinh tế xã hội chủ nghĩa, sự công bằng xã hội là nguyên tắc cơ bản của chính sách kinh tế. Trong lịch sử, các chính phủ cộng sản đã thực hiện các chủ trương, chính sách để phân phối lại đất đai, vốn và các tài sản khác.
Trong cuộc sống, công bằng rất quan trọng vì nó góp phần duy trì sự ổn định và tránh gây nên sự hỗn loạn. Những người công bằng luôn ý thức được việc tuân theo những quy tắc được đặt ra trong các hoạt động cộng đồng, trò chơi, công việc…Mọi người cần tôn trọng lẫn nhau và cùng nhau xây dựng cộng đồng giàu mạnh.
Sự công bằng đảm bảo cho mọi người đều được đối xử như nhau. Khuyến khích sự tôn trọng, tin tưởng lẫn nhau. Những điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của cộng đồng.
Hãy tưởng tượng nếu như trong một cộng đồng thiếu đi sự công bằng và quy tắc. Mọi người sẽ không thể cùng nhau làm việc hay chung sống hoà bình thì chắc chắn sẽ gây ra sự hỗn loạn. Ngược lại, nếu hiểu được công bằng là gì giúp mọi người đối xử phù hợp với nhau, giải quyết các vấn đề một dễ dàng và vui vẻ.
Mỗi người đều cần hành động vì công bằng xã hội. Nếu như làm được như vậy, bạn sẽ nhận được sự tôn trọng và niềm tin từ mọi người. Họ sẽ biết bạn là người tốt và muốn kết thân với bạn hơn. Khi mở rộng các mối quan hệ, những cơ hội tốt hơn sẽ đến với bạn.
Hy vọng với những nội dung trên đây đã giúp bạn hiểu được công bằng là gì, ý nghĩa của sự công bằng trong xã hội. Sống và hành động theo nguyên tắc công bằng là điều mà mỗi chúng ta nên thực hiện ngay từ bây giờ, vì tương lai tốt đẹp của bản thân và sự phát triển của toàn xã hội.