Vô thức là trạng thái mà chúng ta có thể gặp phải mà bạn chẳng hề hay biết và cảm nhận được về nó. Vậy, vô thức là gì? Đặc điểm, vai trò của vô thức là gì? Thể hiện qua những ví thực tế nào? Cùng Palada.vn tìm hiểu về khái niệm vô thức qua bài viết sau nhé.
Tóm tắt
Vô thức là gì?
Vô thức là hiện tượng tâm lý mà con người chưa nhận thức được, không thể diễn đạt được bằng ngôn ngữ, hành động cho mình và cho người khác hiểu.
Vô thức tiếng Anh là mindless hoặc unconscious mind.
Đặc điểm của vô thức
Vô thức là một phạm trù triết học. Một số đặc điểm đặc biệt của vô thức như sau:
- Vô thức cho phép các ý tưởng trái ngược nhau cùng tồn tại
- Vô thức không có sự chắc chắn như các hoạt động có ý thức
- Những ý tưởng vô thức sẽ không được sắp xếp theo một trình tự thời gian nào.
- Thực tế cho thấy rằng, vô thức không chỉ là một mớ hỗn độn vô lý, xoay vần mà nó còn là một hệ thống phức tạp và có tổ chức cao, hoạt động theo luật.
- Trong vô thức, ý tưởng này có thể thúc đẩy ý tưởng khác hoặc có thể chuyển năng lượng của nó sang một ý tưởng liên quan. Các cơ chế ngưng tụ và dịch chuyển này được gọi là các quá trình sơ cấp.
Vô thức và tiềm thức
Tiềm thức có thể được hiểu nghĩa đen là “bên dưới ý thức”. Một lớp nằm khá im ắng ở đáy tâm trí, thực hiện các chức năng riêng của nó, với ý thức xảy ra ở trên. Như vậy, nó không hẳn là vô thức. Vì vô thức hoạt động, liên tục can thiệp vào ý thức và bị kìm nén lại bởi những nỗ lực phòng thủ.
Vai trò của vô thức
Những suy nghĩ, niềm tin và cảm xúc vô thức có thể gây ra một số vấn đề như sau:
- Sự tức giận
- Thiên kiến
- Hành vi bắt buộc
- Khó khăn khi tương tác xã hội
- Phiền muộn
- Vấn đề về các mối quan hệ
Đôi khi, những mong muốn tiềm ẩn được chúng ta biết đến qua những giấc mơ, chứa đựng trong tâm trí vô thức.
Phân biệt ý thức và vô thức
- Ý thức kiềm chế hành vi thúc đẩy bởi vô thức: Vô thức thôi thúc chúng ta thỏa mãn nhu cầu cho cái Ta, còn ý thức giúp ta nhận thức được thế nào là đúng, thế nào là sai.
- Ý thức có thể hóa giải qua vô thức: Vô thức và ý thức liên quan mật thiết với nhau, thiếu một trong hai đều có thể dẫn tới tư duy sai lệch. Vô thức đóng vai trò thiết yếu quan trọng trong quá trình sáng tạo của con người, góp phần tạo nên các thiên tài, thần đồng trong mọi lĩnh vực từ âm nhạc, kiến trúc, hội họa, khoa học cho đến tâm linh…
- Ví dụ về ý thức và vô thức
- Ví dụ về ý thức: Làm báo cáo để kịp deadline gửi sếp
- Ví dụ về vô thức: Nằm mơ thấy trúng xổ số.
Vô thức tập thể là gì?
Vô thức tập thể là thuật ngữ được đặt ra bởi Carl Jung. Jung từng là một thành viên quan trọng của phong trào phân tâm học trước khi ông tự mình phát triển lĩnh vực tâm lý phân tích riêng biệt.
Theo Jung, vô thức có 2 tầng: cá nhân và tập thể. Jung coi vô thức tập thể nằm bên ngoài trải nghiệm của cá nhân, và liên kết nó với mô típ tập thể gọi là “nguyên mẫu”.
Jung tuyên bố rằng, các nguyên mẫu rất rõ ràng trong thần thoại và tôn giáo, nhưng ông cũng nghĩ rằng chúng có thể biểu hiện một cách chủ quan trong cuộc sống của bất kỳ cá nhân nào.
Đáng chú ý, Jung đã chọn từ “vô thức tập thể” mà không phải “vô thức phổ quát”, vì đối với ông, về cơ bản đó là một phạm trù chủng tộc.
Trên đây là những thông tin về vô thức là gì? đặc điểm, vai trò và ví dụ về vô thức. Ai trong chúng ta cũng từng có những hành vi vô thức, điều này đã được các nghiên cứu khoa học chỉ ra và bạn cũng đừng lấy làm ngạc nhiên bởi những hành vi trong vô thức. Đôi khi, chúng còn là điềm báo cho một điều gì đó, bạn thử lắng nghe xem sao nhé.
