Các doanh nghiệp hiện nay có rất nhiều hình thức trả lương đối với người lao động. Trong đó, có 2 hình thức trả lương phổ biến nhất là lương Net và lương Gross. Vậy mức lương net và lương gross là gì, có điểm gì khác nhau? Nên lựa chọn hình thức tính lương nào để có lợi nhất?
Tóm tắt
Lương Net là gì?
Lương Net là số tiền người lao động được nhận sau khi đã trừ đi hết các khoản thuế TNCN (nếu có) và bảo hiểm. Đây là khoản tiền thực tế bạn nhận được sau khi có lương mà không phải trừ đi bất cứ khoản phí nào nữa.
Ví dụ: Nếu 1 công ty offer người lao động mức lương là 6 triệu Net thì có nghĩa là số tiền bạn sẽ nhận được trong mỗi tháng chính xác là trọn vẹn 6 triệu. Bạn sẽ không cần phải chi trả thêm bất kỳ khoản thuế phí nào trong số tiền lương bạn nhận được.
Lương Gross là gì?
Lương Gross là tổng thu nhập 1 tháng mà người lao động nhận được. Khoản lương này bao gồm các khoản trợ cấp, phụ cấp và hoa hồng,… Ngoài ra, nó còn có thể gồm cả các khoản đóng bảo hiểm hay thuế TNCN (nếu có). Vì thế mà số tiền lương thực nhận của người lao động sẽ ít hơn lương Gross.
Ví dụ: Nếu 1 công ty offer người lao động mức lương 10 triệu Gross thì có nghĩa là người lao động chỉ nhận mức là 8 triệu 950 ngàn vì đã phải trích ra 8% đóng Bảo hiểm Xã hội, 1.5% Bảo hiểm Y tế và 1% bảo hiểm thất nghiệp. Ngoài ra với mức lương Gross là 10 triệu bạn còn phải trả mức thuế thu nhập cá nhân nữa.
Hướng dẫn cách tính lương net
Mức lương net hiện được tính theo công thức sau:
Lương net = Lương gross – Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc – Thuế TNCN (nếu có)
Trong đó:
* Lương gross là tổng tiền mà doanh nghiệp trả cho người lao động, gồm lương cơ bản, các khoản trợ cấp, phụ cấp, hoa hồng… mà chưa trừ các khoản đóng bảo hiểm và nộp thuế thu nhập cá nhân (nếu có).
* Tiền đóng bảo hiểm bắt buộc của người lao động tính dựa trên cơ sở tiền lương của người lao động. Cụ thể:
– 8% đóng quỹ hưu trí – tử tuất.
– 1% đóng quỹ bảo hiểm thất nghiệp.
– 1,5% đóng quỹ bảo hiểm y tế.
* Tiền thuế TNCN:
Trong đó:
Thuế TNCN = (Tổng thu nhập – Các khoản được miễn – Khoản giảm trừ) x Thuế suất
– Các khoản được miễn gồm có: Tiền bồi thường tai nạn lao động; tiền lương làm việc ban đêm, tiền làm thêm giờ được trả cao hơn tiền lương làm việc ban ngày; tiền lương hưu,…
– Các khoản giảm trừ gồm:
+ Giảm trừ gia cảnh với thân người lao động: 11 triệu đồng/tháng.
+ Giảm trừ gia cảnh đối với người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng.
+ Các khoản tiền bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện.
+ Các khoản tiền đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
– Thuế suất: Theo biểu thuế lũy tiến từng phần như sau:
| Bậc | Thu nhập tính thuế/tháng(triệu đồng) | Thuế suất |
| 1 | Dưới 5 tháng | 5 % |
| 2 | Trên 5 đến 10 | 10 % |
| 3 | Trên 10 đến 18 | 15 % |
| 4 | Trên 18 đến 32 | 20 % |
| 5 | Trên 32 đến 52 | 25 % |
| 6 | Trên 52 đến 80 | 30 % |
| 7 | Trên 80 | 35 % |
Giữa lương Gross và Net, đâu là lương thực nhận?
Sau khi tìm hiểu lương Net và lương Gross là gì thì có thể thấy rằng, lương thực nhận là tiền lương Net. Tuy nhiên, dù chọn hình thức lương nào thì mức lương mà bạn thực nhận mỗi tháng vẫn tương đương nhau.
Như đã đề cập ở trên, đối với lương Net, bạn có thể phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn. Bởi vì muốn tối thiểu chi phí mà có không ít công ty đã khai báo với cơ quan thuế và đơn vị bảo hiểm mức lương Net của bạn là mức lương Gross, nhằm mục đích giảm bớt số tiền mà công ty phải trích lập.
Theo đó, quyền lợi của bạn sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp, các chế độ bảo hiểm thực hưởng về sau sẽ thấp hơn so với quyền lợi đáng được hưởng.
Xem thêm:
Trong khi đó, lương Gross tuy khiến bạn cảm thấy mức lương của bản thân bị bị “hao hụt” một khoản tiền nhưng là cơ sở cho các mức đóng thuế TNCN, bảo hiểm và các chế độ đãi ngộ (tai nạn lao động, thai sản), quyền lợi được hưởng về sau. Qua đó, giúp bạn chủ động hơn về thu nhập và đảm bảo tốt quyền lợi của mình.
Đây là lý do vì sao Gross là mức lương được đa số người lao động hiện nay lựa chọn khi đàm phán lương trong quá trình phỏng vấn.
Người nhận lương cần lưu ý gì để không bị thiệt?
Mặc dù chọn nhận lương net, người lao động sẽ nhận được đúng số tiền mà doanh nghiệp cam kết ban đầu nhưng người nhận lương net có thể gặp phải khá nhiều rủi ro.
Bởi để tiết kiệm chi phí, không ít doanh nghiệp đã đóng bảo hiểm ở mức lương thấp, từ đó dẫn tới các quyền lợi về bảo hiểm xã hội người lao động được nhận sau này sẽ thấp hơn so với quyền lợi mà người đó đáng được hưởng.
Do đó, người nhận lương net cần lưu ý một số điều sau để tránh bị thiệt:
Thỏa thuận rõ mức tiền lương đóng các loại bảo hiểm bắt buộc
Để tránh bị doanh nghiệp chọn mức đóng lương thấp, ngay khi thỏa thuận về tiền lương và ký hợp đồng lao động, người lao động cần biết được cụ thể mức lương đóng bảo hiểm xã hội của mình.
Mức lương đóng bảo hiểm có ảnh hưởng trực tiếp đến các loại trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, lương hưu,…
Thường xuyên kiểm tra việc đóng bảo hiểm xã hội hằng tháng
Người lao động cần tạo thói quen kiểm tra tình trạng đóng bảo hiểm của doanh nghiệp hàng tháng để không bị doanh nghiệp qua mặt bằng việc đóng mức bảo hiểm thấp.
Nên nhận lương gross hay lương net?
Việc lựa chọn nhận lương theo hình thức lương gross hay lương net không làm thay đổi mức thu nhập thực tế của người lao động. Tuy nhiên việc lựa chọn nhận lương gross và lương net sẽ có những ưu điểm và nhược điểm sau đây:
| Lương Gross | Lương net | |
| Ưu điểm | Người lao động có thể chủ động tính toán mức lương thực nhận của mình | Người lao động được nhận đúng số tiền đã thỏa thuận từ đầu với người sử dụng lao động. Các khoản bảo hiểm, thuế TNCN do người sử dụng lao động tự trích ra và chi trả. |
| Nhược điểm | Người lao động phải chủ động tính toán các khoản bảo hiểm mà mình đã đóng | Các quyền lợi về bảo hiểm của người lao động có thể bị thấp hơn mức quy định vì người sử dụng lao động được quyền quyết định mức đóng trong trường hợp này |
Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu được tiền lương net và lương gross là gì. Người lao động cần hiểu đúng về 2 hình thức lương này để thấy được sự khác biệt. Hãy tìm hiểu kỹ và lựa chọn hình thức trả lương phù hợp với bản thân. Người lao động có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ tính lương để tiết kiệm thời gian và đảm bảo kết quả chính xác hơn.
