Khi lên facebook hay lên các trang mạng xã hội khác, chúng ta có thể bắt gặp từ “nỗ lực” nhưng đôi khi lại gặp từ “nổ lực”. 2 từ này liệu có nghĩa khác nhau hay chúng chỉ là một? Viết chính tả nổ lực hay nỗ lực mới là đúng? Câu trả lời cho tất cả những thắc mắc đó sẽ có trong bài viết dưới đây của palada.vn, hãy cùng theo dõi nhé.
Tóm tắt
Nổ lực là gì?
Nổ lực là một từ hoàn toàn không thể tìm thấy trong từ điển tiếng Việt. Sở dĩ cư dân mạng sử dụng từ này là do cách phát âm đọc sai dấu hỏi (?) với dấu ngã (~) mà tạo thành. Đây là một từ hoàn toàn không có ý nghĩa gì mà là một lỗi chính tả.
Nỗ lực là gì?
Nỗ lực là một động từ trong tiếng Việt về việc một cá nhân hay tập thể nào đó đã có những hành động cố gắng, phấn đấu hết sức trong một vấn đề, như là một cuộc thi, một công trình… nhằm đạt được mục tiêu mà ban đầu đã được đề ra.
Ví dụ về cách sử dụng từ nỗ lực: nỗ lực chạy về đích, nỗ lực tập trung vào công việc, nỗ lực học tập vượt qua kỳ thi…
Ngoài nỗ lực ra chúng ta còn có thể dùng một số từ có nghĩa tương đương đó là: phấn đấu, vươn lên, cố gắng…
Những từ mang nghĩa trái ngược với nỗ lực đó là: nản chí, nhụt chí, hời hợt…
Trong tiếng Anh, từ nỗ lực có thể dịch là efforts, đồng nghĩa là sự cố gắng. Còn sự cố gắng hết mình thì có thể dịch là “try my best”, tức là cố gắng với những gì tốt nhất mình có.
Như vậy viết chính tả nổ lực hay nỗ lực là đúng?
Câu trả lời đã quá rõ ràng ở trên rồi phải không nào? Nỗ lực là từ chính xác chứ không phải là nổ lực. Sự nhầm lẫn này là do trên khắp Việt Nam, mỗi vùng miền lại có âm điệu nói chuyện khác nhau, từ đó dẫn đến cách phát âm các dấu của một từ bị sai lệch.
Nhất là ở miền Trung, người dân hay phát âm dấu ngã (~) sai thành dấu hỏi (?) hoặc dấu nặng (.). Từ việc phát âm sai dẫn đến cách ghi lại sai và thành lỗi chính tả, sau đó trở phổ biến nhờ sự lan truyền rất nhanh của các mạng xã hội hiện nay.
Một số ví dụ để phân biệt nổ lực hay nỗ lực
Bạn có còn bị nhầm lẫn giữa 2 từ này nữa không? Nếu câu trả lời vẫn là có, thì bạn thử làm bài ví dụ dưới đây xem sao nhé.
– Nổ lực làm việc
Câu này sai mất rồi.
Đáp án đúng phải là: Nỗ lực làm việc.
– Nỗ lực trong việc thi đua đạt chỉ tiêu. Câu này đúng rồi nhé.
– Tôi đang nổ lực để có thể phát triển từng ngày.
Câu này Sai, mà rất nhiều bạn viết lên Facebook như vậy nên hãy chú ý sửa nhé.
Đáp án đúng: Tôi đang nỗ lực để có thể phát triển từng ngày.
– Anh ấy đã nỗ lực vượt khó để đạt được danh hiệu học sinh giỏi.
Đáp án câu này là: Đúng
– Em phải cố gắng phấn đấu nỗ lực hết sức mình mới có thể vượt qua kỳ thi được.
Đây cũng là một câu Đúng tiếp theo.
– Họ đang nổ lực làm việc để nâng cao hiệu suất.
Rất tiếc câu này lại Sai rồi.
Đáp án đúng phải là: Họ đang nỗ lực làm việc để nâng cao hiệu suất.
Cách để phân biệt dấu hỏi ngã trong tiếng Việt
Muốn tìm và viết đúng nổ lực hay nỗ lực nói riêng cũng như dấu hỏi, dấu ngã nói chung trong tiếng Việt, ta thử ghép thêm từ vào sau nó để tạo ra từ láy, sau đó dùng quy tắc sau, gọi là quy tắc thuận thanh để xác định từ đó dùng dấu hỏi hay dấu ngã.
Theo đó các từ láy sẽ được thể hiện dấu theo quy tắc: “HUYỀN-NGÃ-NẶNG, KHÔNG – SẮC – HỎI”
Cách nhớ cũng khá đơn giản, bạn nhẩm câu này trong đầu vài lần là được:
“Em HUYỀN mang NẶNG NGÃ đau. Anh NGAG SẮC thuốc HỎI đau chỗ nào?”.
Câu này có nghĩa là:
– Các từ có dấu thanh ngang (không có dấu) thì đi với thanh sắc (‘)hoặc đi với thanh hỏi (?), ví dụ như: nghỉ ngơi…
– Các từ có dấu thanh huyền (`) hoặc thanh nặng (.) đi với thanh ngã (~). Ví dụ: lững lờ, tầm tã, đẹp đẽ, vội vã…
Như vậy qua bài viết trên, palada.vn đã giới thiệu với các bạn về cách viết đúng chính tả nổ lực hay nỗ lực, cũng như cách để viết đúng dấu hỏi và dấu ngã trong tiếng Việt. Hãy cố gắng giữ gìn nét đẹp của ngôn ngữ và nếu có bất kỳ ý kiến nào thì comment cho chúng mình biết ở bên dưới nhé.
