Với nhiều người, gà có thể đơn thuần chỉ là một nguyên liệu để chế biến những món ẩm thực hảo hạng, hay cao cấp hơn là được nuôi như thú cưng trong nhà. Tuy nhiên, tại nhiều quốc gia trong đó có cả Việt Nam, nhiều đời nay con gà được coi là biểu tượng của sự chung thủy, tần tảo, chữ tín. Còn ở một số nước châu Âu và một số khu vực khác, hình ảnh con gà, cụ thể là gà trống, có tầm ảnh hưởng quan trọng đến tinh thần của con người, thậm chí được lấy làm biểu tượng cao quý. Hãy cùng chúng mình khám phá gà trống là biểu tượng của nước nào trong bài viết dưới đây nhé.
Tóm tắt
Hình ảnh gà trống là biểu tượng của nước nào?
Ngày trước, gà Gaulois (đọc là Gô-loa) được gọi là “Gallus Gallus”. Đây là sự chơi chữ vì trong tiếng Latinh, từ Gallus có nghĩa là con gà trống, đồng thời cũng có nghĩa là người dân xứ Gaule – vùng đất tương ứng với phần lớn bộ phận lãnh thổ nước Pháp ngày nay.
Sở dĩ người Pháp xưa chọn con gà trống làm biểu tượng vì nó là một con vật oai vệ, mào nhọn và cổ đỏ rực, đuôi dài màu xanh, cong lên như những đoản kiếm. Ngoài ra, sự cảnh giác và lòng dũng cảm của gà trống cũng là những lý do khiến nó được trở thành biểu tượng của người Pháp.
Lịch sử biểu tượng gà trống
Vào thời Trung cổ, gà trống Gô-loa (tiếng Pháp là le coq gaulois) được người Pháp sử dụng như một biểu tượng tôn giáo, thể hiện những niềm hy vọng và đức tin. Hình ảnh những con gà trống thường được xuất hiện trên các tháp chuông nhà thờ, tháp canh.
Đến thời Phục hưng (khoảng thế kỷ XV đến thế kỷ XVI), hình ảnh con gà trống gắn liền với sự hình thành nên nước Pháp. Dưới các vương triều ở thời kỳ này như Valois hay Bourbon, trên các bản chạm khắc và trên những đồng tiền đều mang hình ảnh gà trống. Mặc dù chỉ còn là những biểu tượng nhỏ nhưng hình ảnh gà trống Gô-loa từ thời đó vẫn có thể được tìm thấy ở hai bảo tàng Louvre và cung điện Versailles hiện nay.
Vào thế kỷ thứ I, cuộc cách mạng Tư sản Pháp đã chính thức chấp nhận lấy hình tượng con gà trống thể hiện bản sắc quốc gia. Nó nổi bật trên đồng tiền ecu, trên chiếc mũ đỏ của các chiến sĩ, trên con dấu của nền Tổng tài thứ nhất. Hình ảnh của thần Bác ái cũng gắn với một chiếc gậy có con gà trống ở đầu gậy.
Về sau, Napoleon thay nền Cộng hòa bằng một đế chế khác và lấy hình tượng chim phượng hoàng thay cho gà trống. Vị Hoàng đế này nói: “Gà trống không có sức mạnh nên không thể là hình ảnh của một vương triều như Pháp”. Đến năm 1830, hình ảnh gà trống được khôi phục, nó lại dần được xuất hiện trên các lá cờ và trên cúc áo của đội cảnh vệ Pháp.
Con dấu của nền Cộng hòa thứ hai (năm 1848 đến năm 1852) có hình ảnh thần Tự do cầm một tay lái được trang trí bằng một con gà trống. Tuy nhiên, xuất hiện bên cạnh hình ảnh đó vẫn là hình ảnh con đại bàng, là biểu tượng ưa thích của Napoleon II, như là dấu hiệu của một đế chế lâu dài.
Dưới nền Cộng hòa thứ ba (năm 1870 đến năm 1940), cánh cổng sắt của điện Elysées đã được tô điểm bằng một con gà trống và thậm chí được gọi là “Cổng gà trống”. Hiện cánh cổng này vẫn có thể được chiêm ngưỡng. Đồng 20 franc đúc năm 1899 cũng mang hình con gà trống. Bên cạnh đó, hình ảnh gà trống thỉnh thoảng xuất hiện trên những chiếc tem thư.
Hiện nay, tuy gà trống Gô-loa không còn là một biểu tượng chính thức của nước Pháp, nhưng nó vẫn thể hiện một vài khía cạnh nào đó về quốc gia này. Hơn 100 năm qua, đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp đã tự hào mang trên mình chiếc áo có hình con gà trống Gô-loa. Kể từ khi xuất hiện lần đầu tiên ở trận thắng Bỉ 5-2 vào năm 1909, đến nay gà Gô-loa trở nên phổ biến và còn được trang trí trên ngực áo thi đấu của đội tuyển quốc gia Pháp vô địch World Cup vào năm 1998. Trên huy hiệu của bóng bầu dục của nước này cũng có hình gà Gô-loa.
Ý nghĩa biểu tượng con gà trống ở các nước khác
Trên thực tế, không chỉ có Pháp mới chọn hình ảnh gà trên làm biểu tượng của mình, mà đối với rất nhiều quốc gia gà trống cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nó là vật nuôi được thuần hóa từ lâu trong lịch sử, gà gắn bó với cuộc sống con người, nhất là trong tôn giáo và thần thoại. Từ thời cổ đại, gà trống đã là một loài vật linh thiêng trong một số nền văn hóa và gắn chặt với nhiều hệ thống tín ngưỡng và thờ cúng tôn giáo với tư cách là vật hiến tế hay vật tế thần. Con gà có vai trò quan trọng trong đời sống người dân khi ở vùng nông thôn, tiếng gà trống gáy là đồng hồ báo thức cho con người.
Ở châu Âu, tại các nước có chịu ảnh hưởng của văn hóa Ba Tư xưa như Hy Lạp, Italia… thì hình ảnh gà trống mang tầm ảnh hưởng quan trọng đến tinh thần của con người. Từ xa xưa, trên các món đồ gốm sứ của châu Âu đã xuất hiện hình ảnh những chú gà trống được in một cách tinh xảo. Hình gà còn xuất hiện trong vật dụng, công trình kiến trúc trong nhà thờ và cả ở các nơi trang nghiêm, cổ kính.
Người Hy Lạp cổ đại thường không dùng gà để hiến tế, có lẽ do nó được xem là loài vật ngoại lai. Họ cũng tin rằng, ngay đến sư tử còn sợ gà trống. Nhiều truyện cổ tích châu Âu cũng lưu truyền rằng, ma quỷ sẽ chạy trốn thật xa khi nghe tiếng gáy của gà trống.
Tại các nước châu Á, hình ảnh chú gà trống hiện diện rất nhiều trong văn hóa. Hình ảnh chú gà có ý nghĩa rất thiêng liêng trong tín ngưỡng của các nước này. Tại Indonesia, hình ảnh con gà mang một ý nghĩa quan trọng trong lễ hỏa táng của người theo đạo Hindu.
Còn theo tôn giáo dân gian của người Trung Quốc thì gà là món dành riêng để kính dâng lên tổ tiên và thờ cúng thành hoàng, trừ những ai ăn chay như Đức Phật. Trong tiếng Hán, đại kê gần âm với chữ đại cát. Đây là nội dung của một quẻ bói tốt nhất cho tương lai của con người được sử dụng trong tranh thay cho lời chúc lành mà người ta sẽ gửi đến nhau trong ngày xuân.
Ở Nhật Bản, gà được xem là con vật rất linh thiêng, hình ảnh của chúng gắn liền với những câu chuyện thần thoại. Một trong số những câu chuyện kể rằng, nữ thần Mặt trời Amaterasu vì tức giận hành động của em trai là thần bão tố Susano nên đã lánh vào hang động, lấp kín cửa hang khiến dương gian phải chìm trong tăm tối. Trước tình cảnh đó, các vị thần bèn tìm cách cho nữ thần Mặt trời rời khỏi hang động, mang ánh sáng ấm áp cho trần thế. Họ dùng những con gà trống giọng thật tốt gáy để mời gọi nữ thần Mặt trời.
Trên đây là những chia sẻ về gà trống là biểu tượng của nước nào mà chúng mình muốn gửi tới các bạn. Nếu thấy bài viết này hay và bổ ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè mình cùng tham khảo nhé.
