Ngành ruột khoang là gì? Đặc điểm của ngành ruột khoang là gì chúng ta đã được học trong chương trình sinh học lớp 7. Cùng Palada.vn ôn lại kiến thức về động vật ngành ruột khoang qua bài tổng hợp kiến thức khoa học sau nhé!
Tóm tắt
Ngành ruột khoang là gì?
Động vật ngành ruột khoang hay còn gọi là động vật xoang tràng là thuật ngữ chỉ nhóm cân ngành gồm hai ngành động vật là Ctenophora và Cnidaria.
Tên gọi của động vật ngành ruột khoang có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp “koilos” (“rỗng”) nhằm chỉ đặc trưng về khoang cơ thể rỗng (chưa phân hóa) phổ biến ở ngành này.
Ngành ruột khoang có bao nhiêu loài? Hiện ngành ruột khoang có khoảng 10 nghìn loài, sống hầu hết ở biển, trừ loài thuỷ tức đơn độc. Sự đa dạng về ngành thể hiện ở số lượng loài nhiều, cấu tạo, cùng với kích thước và hình dạng khác nhau.
Ngành ruột khoang gồm những con gì? Với số lượng đến 10 nghìn loài, một số động vật đại diện của ngành ruột khoang phải kể đến như: sứa, hải quỳ, san hô. Trong đó, san hô có số lượng cá thể và số lượng loài lớn hơn cả (trên 6 nghìn loài).
Đặc điểm của ngành ruột khoang
- Môi trường sống của ngành ruột khoang: Chủ yếu ở biển
- Cơ thể có đối xứng tỏa tròn (Đây chính là đặc điểm nhận biết ngành ruột khoang cơ bản nhất)
- Ruột dạng túi.
- Thành cơ thể có 2 lớp tế bào.
- Tự vệ tấn công bằng tế bào gai.
- Sống dị dưỡng
Ngành ruột khoang sở hữu các cơ quan, tổ chức mô rất đơn giản với 2 lớp tế bào, bên ngoài và bên trong, giữa 2 lớp là tầng keo.
Vai trò của ngành ruột khoang
Trong tự nhiên:
- Tạo vẻ đẹp cho thiên nhiên.
- Ý nghĩa sinh thái đối với biển.
Với đời sống con người:
- Làm đồ trang trí, trang sức (ví dụ như San hô).
- Nguồn cung cấp nguyên liệu sản xuất vôi (ví dụ như San hô).
- Thực phẩm có giá trị (ví dụ như Sứa)
- Nghiên cứu địa chất: Hoá thạch san hô.
Đại diện của ngành ruột khoang
Sứa
Nói đến ngành ruột khoang thì điển hình nhất là sứa. Toàn thân của sứa có hình bán cầu trông như một chiếc ô, nửa trên tròn đều úp xuống nước. Cơ thể chúng trong suốt, có thể nhìn thấy cả khoang tiêu hóa phía trong.
Xung quanh thân là những tua miệng dài dùng để săn mồi, kiếm ăn. Trên mỗi tua có tích một lượng nọc độc nhất định. Khi phun nọc độc vào con mồi sẽ khiến nó bị tê liệt hệ thần kinh. Sứa di chuyển nhờ sự co bóp của thân mình dạng dù. Nó dùng sức để đẩy nước trong cơ thể qua miệng, nhờ có lực đẩy, cơ thể sẽ tiến về phía trước.
Cấu tạo cơ thể sứa dạng đối xứng tỏa tròn, phân tách thành 2 lớp tạo thành khoang vị. Ở giữa khoang vị có ống vị, được phân tách bởi tầng trung gian dày, chứa keo dạng trong suốt. Nhờ có lớp keo đặc biệt này, sứa mới có thể nổi trên mặt nước.
Thành phần chủ yếu trong cơ thể sứa là nước. Do đó, nếu sứa bị mắc cạn ở bờ biển, nó sẽ bị mất nước nhanh chóng, teo nhỏ chỉ còn 1/10 kích thước ban đầu.
Hải quỳ
Hải quỳ cũng là một trong những động vật thuộc ngành ruột khoang. Hải quỳ có rất nhiều loài, sinh sống ở các tầng nước thuộc nhiều vùng biển khác nhau. Các cá thể hải quỳ đều có cơ thể hình trụ với nhiều màu sắc bắt mắt.
Cấu tạo cơ thể của con hải quỳ chuẩn động vật ngành ruột khoang với kết cấu tỏa tròn, thân hình trụ, với kích thước từ 2–5cm. Thân trên hải quỳ phát triển các xúc tua dạng gai ở đầu có chứa chất độc dùng để săn mồi và tự vệ chống lại kẻ thù.
Lỗ miệng của hải quỳ nằm ở phía trên, với nhiều tua miệng xếp đối xứng. Nhìn từ xa, một con hải quỳ trông như bông hoa rực rỡ đang bung nở.
Khu vực sinh sống của hải quỳ là những vị trí có nhiều bờ đá, nơi có nhiều động vật nhỏ cư trú và bơi qua. Điểm đặc biệt của hải quỳ là chúng rất lười di chuyển, chúng sẽ nhờ vào tôm ở nhờ để di chuyển. Hai sinh vật này thường cộng sinh với nhau để vừa có thể di chuyển, vừa chống lại kẻ thù tấn công.
San hô
San hô thuộc ngành động vật ruột khoang, với màu sắc bắt mắt và hình dạng vô cùng phong phú.
Thông thường, san hô sẽ sống với nhau thành một tập thể lớn, đứng sát nhau, tạo thành liên kết giúp chống lại kẻ thù, vừa chia sẻ thức ăn khi cần thiết.
Một cá thể san hô sẽ có cấu tạo gồm có tua miệng và lỗ miệng. Lớp ngoài cơ thể san hô thường tiết ra đá vôi, đá vôi sẽ nhanh chóng cứng lại thành xương để làm giá đỡ cho cơ thể bám chắc hơn tại vị trí sinh sống. Phần nửa trên của san hô khi ở dưới nước khá mềm, có thể cử động được.
San hô là động vật sinh sản vô tính, các cá thể con sinh ra từ các chồi của cơ thể mẹ. Chồi con khi sinh ra sẽ tiếp tục phát triển trên thân mẹ, không tách rời. Trải qua quá trình sinh sản và phát triển trong nhiều năm thì từ một cá thể san hô sẽ tạo thành các rạn san hô đẹp ở dưới biển.
Sinh quyển là gì? Khái niệm, đặc điểm và khu dự trữ sinh quyển
Tác hại của ngành ruột khoang
Tuy có rất nhiều đóng góp hữu ích trong hệ sinh thái biển nhưng động vật ngành ruột khoang cũng gây ra một vài tác hại như:
- Một số loài sứa thành phẩm có khả năng gây ngộ độc thực phẩm
- Chạm vào sứa có thể gây ra tình trạng ngứa, sưng và phù nề.
- San hô mọc tràn lan không kiểm soát được có thể mắc vào lưỡi vịt của tàu thuyền, cản trở giao thông đường biển
Với những thông tin mà Palada.vn vừa cung cấp, hy vọng bạn đọc đã có được những thông tin bổ ích về động vật ngành ruột khoang. Biết được đặc điểm nhận biết ngành ruột khoang là gì, những lợi ích cũng như tác hại của ngành động vật này. Ở bài viết sau, chúng tôi sẽ gửi tới bạn đọc những thông tin thú vị về ngành thân mềm, cùng đón chờ nhé!
