Adrenaline là thuốc cấp cứu, giải độc được sử dụng phổ biến nhất tại các bệnh viện, cơ sở y tế. Hãy cùng tìm hiểu về công dụng, cách dùng và các lưu ý khi sử dụng loại thuốc này trong bài viết sau đây!
Tóm tắt
Adrenaline là gì?
Adrenaline (hay còn được gọi là Epinephrine) là một hormone được giải phóng từ tuyến thượng thận, được phóng thích vào máu và đóng vai trò như chất trung gian hóa học, truyền tải xung thần kinh cho các cơ quan khác của cơ thể.
Công dụng của thuốc Adrenaline
Adrenaline là một hormone có tác dụng trên hệ thần kinh giao cảm của cơ thể. Adrenaline tiết ra khi con người sợ hãi, tức giận hay thích thú trước một sự vật, hiện tượng nào đó. Biểu hiện là nhịp tim đập nhanh hơn và cơ thể chuẩn bị phản ứng chống lại nguy hiểm, kích thích. Quá trình này thường diễn ra khá nhanh (2-3 phút) và khi kết thúc tình trạng căng thẳng, xung thần kinh đến tuyến thượng thận hạ xuống, tuyến thượng thận ngừng sản xuất adrenaline.
Ví dụ, những lúc gặp vấn đề căng thẳng, lo lắng như trong kỳ thi, phỏng vấn xin việc hoặc trước một sự kiện quan trọng nào đó, bạn bỗng cảm thấy hồi hộp, tim đập nhanh, tình trạng này được gọi là adrenaline rush. Thậm chí, một số người còn rất thích thú với adrenaline rush nên đã lựa chọn tham gia các môn thể thao mạo hiểm như leo núi, đua xe, nhảy dù, lướt sóng, trượt tuyết, đọc truyện hoặc xem phim kinh dị vào ban đêm…
Xem thêm: Tiêu cự là gì? Các loại tiêu cự máy ảnh
Quy trình tác động của chất Adrenaline:
Khi cơ thể giải phóng Adrenaline, chất này sẽ liên kết với một số thụ thể Adrenergic gây ức chế bài tiết insuline và tăng cường tiết glucagon bởi tuyến tụy; kích thích quá trình glycolysis trong gan và cơ… Từ đó, làm tăng lượng đường trong máu và axit béo trong cơ thể, sản xuất năng lượng trong tế bào. Việc giải phóng Adrenalin còn gây tăng nhịp tim, các mạch máu bị kẹp và giãn nở các đường dẫn không khí.
Hormone Adrenaline và hormon noradrenaline có tác dụng kích thích tăng lượng oxy cung cấp cho não và các cơ, làm giãn nở đồng tử và ức chế các chức năng không cần thiết trong tình huống khẩn cấp, như cấp cứu sốc phản vệ.
Adrenaline mở rộng đường hô hấp, giúp cơ thể hấp thụ nhiều oxy hơn. Biểu hiện là hít thở nhanh, nhịp tim tăng nhanh và huyết áp tăng lên để bơm máu nhiều hơn cho các cơ quan như tim, não, phổi và cơ. Trong khi đó, các cơ quan khác như hệ tiêu hóa, da và các chi (tay, chân) được giữ lại một thời gian.
Cách sử dụng thuốc Adrenaline
Nguyên tắc: Tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý kéo dài hoặc rút ngắn thời gian dùng thuốc, hay tự ý điều chỉnh liều lượng thuốc.
- Trong trường hợp cấp cứu như điều trị dị ứng, người bệnh phải được bác sĩ điều trị trực tiếp tiêm thuốc để đảm bảo hiệu quả và an toàn, không tự ý dùng thuốc.
- Liều dùng thuốc phụ thuộc vào độ tuổi, mức độ bệnh nặng, nhẹ khác nhau
- Bảo quản thuốc trong nhiệt độ phòng, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi có độ ẩm cao hoặc nhiệt độ quá thấp
- Để thuốc Adrenaline tránh xa tầm tay trẻ em.
- Không sử dụng thuốc đã quá hạn và vứt bỏ thuốc theo chỉ dẫn của nhà sản xuất hoặc nhân viên y tế để tránh gây nguy hiểm cho môi trường và người xung quanh.
Tác dụng phụ của thuốc Adrenaline
Một số tác dụng phụ của thuốc Adrenaline có thể gặp phải:
- Cảm giác hồi hộp, bồn chồn, lo lắng
- Đổ mồ hôi
- Đau đầu, chóng mặt, choáng váng
- Da xanh xao
- Cảm giác nôn, buồn nôn
Lưu ý: Khi gặp các tác dụng phụ nghiêm trọng như tức ngực, thở khó, bạn cần phải dừng thuốc ngay và đi đến các cơ sở y tế gần nhất để được điều trị hiệu quả.
Sự liên quan giữa hormon Adrenaline và Testosteron
Đây đều là các hormone nội sinh và có vai trò quan trọng đối với nam giới. Adrenaline giúp cơ thể phản ứng tốt với stress bằng cách làm tăng sức co bóp của cơ, còn Testosterone giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp của đàn ông.
Testosterone là một hormone steroid, có tác dụng lâu dài đến sự phát triển và chức năng sinh lý. Còn Adrenaline lại có tác động ngắn hạn như phản ứng sinh lý của cơ thể.
Do đó, 2 hormone này không có mối liên hệ mật thiết, không kết hợp trong các phản ứng của cơ thể.
Lưu ý khi sử dụng Adrenaline
- Không nên sử dụng thuốc Adrenaline trong các trường hợp sau đây:
- Dị ứng với các thành phần của thuốc
- Cẩn trọng khi sử dụng cho trẻ em, người già, phụ nữ mang thai, người từng phẫu thuật mắt
- Các bệnh nhân có tiền sử bệnh Parkinson, tiểu đường, hen suyễn, bệnh về tuyến giáp, huyết áp cao, bệnh tim… cần thông báo với bác sĩ điều trị trực tiếp để điều chỉnh liều lượng thuốc
- Thận trọng với các trường hợp bị thiếu máu cục bộ và tắc mạch máu não.
- Chỉ được sử dụng thuốc Adrenaline dưới da hoặc tiêm bắp, không được dùng để tiêm tĩnh mạch như mông, các đầu ngón tay, ngón chân, có thể gây mất máu, thậm chí hoại tử.
- Không sử dụng nếu thấy thuốc tiêm có màu nâu hoặc kết tủa.
Trên đây là tổng hợp kiến thức về Adrenaline. Qua bài viết này hy vọng bạn đã hiểu Adrenaline là gì và cách sử dụng loại thuốc này. Đây là loại thuốc kê đơn, bạn cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng.
