Không ít loài sinh vật tồn tại nhiều cơ quan tương đồng nhau nhưng có chức năng và tác dụng khác nhau hoàn toàn. Hãy cùng Palada.vn khám phá về các cơ quan tương đồng là những cơ quan nào cùng những ví dụ về cơ quan tương đồng minh họa chi tiết nhất qua bài viết sau nhé.
Tóm tắt
Cơ quan tương đồng là những cơ quan nào?
Cơ quan tương đồng là khi chúng có cùng nguồn gốc, nằm ở các vị trí tương ứng trên cơ thể và có kiểu cấu tạo giống nhau.
Các cơ quan của sinh vật được gọi là tương đồng nếu chúng được bắt nguồn từ cùng một cơ quan của loài tổ tiên mặc dù ở thời điểm hiện tại, những cơ quan này có thể sẽ thực hiện các chức năng khác nhau.
Đặc điểm của các cơ quan tương đồng
Dựa trên khái niệm cơ quan tương đồng, chúng ta thấy rằng đặc điểm chính của cơ quan tương đồng là có cùng nguồn gốc, nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cấu tạo giống nhau
Cơ quan tương đồng là một trong những bằng chứng tiến hóa rõ ràng nhất của sinh vật, để hiểu rõ hơn về nó hãy cùng Palada.vn tìm hiểu chi tiết qua các ví dụ về cơ quan tương đồng dưới đây nhé.
Ví dụ về cơ quan tương đồng
Ví dụ về cơ quan tương đồng của thực vật
Lá của cây nắp ấm, cây xương rồng, cây bẫy ruồi Venus và cây trạng nguyên đều là những ví dụ về cơ quan tương đồng ở thực vật. Chúng là những cấu trúc tương đồng, mặc dù có hình dạng khác nhau và chức năng khác nhau nhưng đều có chung một tổ tiên, cụ thể là:
- Cây nắp ấm và cây bẫy ruồi Venus dùng lá để bẫy và tiêu hóa côn trùng.
- Lá cây xương rồng biến đổi thành gai nhỏ giúp giảm tình trạng mất nước và bảo vệ xương rồng khỏi những loài động vật khác.
- Các xúc tua của cây chanh dây, cây bầu, mướp, bí và gai của lựu khác nhau về cấu trúc và chức năng nhưng chúng lại có cùng nguồn gốc là phát sinh từ chồi nách.
Ví dụ cơ quan tương đồng của động vật
- Cánh tay của người, chân của các loài thú như chó, mèo; vây của cá heo hoặc cá voi và cánh của các loài chim, loài dơi là những cơ quan tương đồng vì có cấu trúc giải phẫu cơ bản giống nhau.
- Chân trước của ếch, thỏ, chim và thằn lằn trông rất khác nhau bởi vì chúng đã tiến hóa khác nhau để thích nghi với môi trường sống. Tuy nhiên, chúng có chung tổ tiên và một bộ xương chung.
- Xương chậu của chó, mèo, người và rắn cũng là những cơ quan tương đồng.
- Xương cụt của con người và đuôi của khỉ, vượn, tinh tinh là những ví dụ về những cơ quan tương đồng. Bởi vì, con người không thực sự có đuôi nhưng xương cụt là dấu tích cuối cùng hoặc là phần còn lại trước khi con người tiến hóa hoàn toàn.
Ví dụ cơ quan tương đồng ở các loài sâu bọ
Miệng và râu của các loài côn trùng như châu chấu, ong, bướm và muỗi được sử dụng cho các mục đích khác nhau (Ví dụ, châu chấu thường cắn và nhai trong khi ong bướm hút phấn hoa) nhưng chúng là những cơ quan tương đồng.
Những phần khác nhau này là ví dụ về cơ quan tương đồng vì chúng có chung cấu trúc cơ bản, chỉ được thay đổi hoặc mở rộng khi cần thiết cho loài nào đó cụ thể.
Ý nghĩa của cơ quan tương đồng
Các cơ quan tương đồng có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong ngành Y học hiện đại, giúp các nhà nghiên cứu hiểu được về mối quan hệ tiến hóa.
- Các sinh vật có cơ quan tương đồng có cùng một tổ tiên vì sự giống nhau về cấu trúc của cơ quan tương đồng.
- Trong quá trình tiến hóa, cả hai loài đều phân kỳ trong các điều kiện môi trường khác nhau. Điều này, dẫn đến sự tiến hóa của các cơ quan sinh học để thực hiện các chức năng khác nhau.
Cơ quan tương đồng phản ánh sự tiến hóa thông qua mối quan hệ giữa các sinh vật khác nhau và chứng minh chúng đều có một tổ tiên chung. Quá trình đó, các loài giao phối chia thành 2 hoặc nhiều nhóm tiến hóa được gọi là tiến hóa phân kỳ.
Hy vọng những thông tin mà bài viết cung cấp đã giúp bạn đọc hiểu được cơ quan tương đồng là gì, có đặc điểm và ý nghĩa ra sao. Có thể khẳng định rằng, các kiến thức về cơ quan tương tự sẽ chính là cơ sở giúp nhân loại phát triển ngành công nghiệp Sinh học – Y học trong tương lai.
