Với tốc độ phát triển của mạng xã hội hiện nay thì những món ăn đặc sản của vùng miền sẽ có nhiều khả năng được biết đến hơn. Một trong số đó chính là món chả ram Hà Tĩnh với nguyên liệu đặc biệt là lá ram. Vậy lá ram là gì? Nguyên liệu chính khi bán lá ram là gì? Cùng chúng mình tìm hiểu về món ăn cực kỳ cuốn hút này trong bài viết dưới đây nhé.
Lá ram là gì?
Lá ram hay còn được gọi với cái tên là vỏ ram, đây là cách gọi theo tiếng địa phương Hà Tĩnh chỉ món bánh đa nem. Loại bánh này được sử dụng để làm nem rán hay chả giò, chả ram. Lá ram Hà Tĩnh có độ dày vừa phải, vừa dễ cuốn, chiên lên lại giòn, thơm và có màu rất đẹp. Bởi vậy, đây được xem là một “báu vật ẩm thực” của người dân miền Trung nói chung và tất nhiên là Hà Tĩnh nói riêng. Nhờ lá ram mà bữa ăn thêm phần thơm ngon, hấp dẫn.
Nguyên liệu chính của lá ram
Thành phần chính trong vỏ ram là gạo tẻ và mật mía, do vậy việc lựa chọn nguyên liệu chuẩn, có nguồn gốc rõ ràng và an toàn thực phẩm được đặt lên hàng đầu. Khâu chọn gạo được bà con làm công phu, để có được vỏ bánh ngon chắc chắn không phải loại gạo nào cũng làm được. Thường lá ram sẽ làm bằng gạo khang dân, loại gạo sau khi ngâm 1 đêm đem xay thành bột có độ mịn vừa phải, còn 1 ít xơ tạo nên sự liên kết của bánh.
Có nguyên liệu chuẩn rồi, nhưng cũng cần phải có tay nghề làm bánh chuẩn. Quá trình tráng bánh, phơi bánh ram đều được làm thủ công. Bánh sau khi tráng được trải trên từng tấm phên bằng tre. Quá trình phơi bánh sẽ quyết định đến chất lượng, nếu gặp trời mưa, bánh có thể bị mốc, nếu trời nắng to hoặc quá hanh bánh lại bị giòn, nứt vỏ.
Để thành phẩm có độ dẻo, lá ram sẽ được đem đi phơi sương. Đây là cách làm truyền thống, cũng là bí quyết làm nghề giúp lá ram được dẻo, mềm, dễ cuốn, khi rán lên có màu vàng, không ngấm dầu mỡ, không bị vỡ, giòn rụm, rất vừa miệng. Trong điều kiện thời tiết không thuận lợi người làm ram có thể dùng quạt sấy. So với việc phơi thì sấy có phần lâu hơn nhưng chất lượng bánh vẫn đảm bảo.
Khi lá ram đã đủ khô, người ta tiến hành bóc từng lá ra khỏi phên để thực hiện công đoạn cắt. Bánh cắt xong được buộc thành từng chục hay từng trăm tùy theo đơn đặt hàng.
Vì vỏ ram thường không có chất bảo quản nên để bảo quản bánh được lâu, người dùng nên cất trong ngăn đá tủ lạnh. Khi nào lấy ra cuốn, chỉ cần để khoảng 10 phút thì lá ram sẽ mềm dẻo như mới. Lưu ý các bạn gói tới đâu lấy tới đấy, không nên bỏ ra ngoài cả túi vì lá ram gặp không khí dễ bị khô cứng.
Kích thước của lá ram vào khoảng 18cm x 18cm, để được 5 ngày ở nhiệt độ phòng, khoảng một tháng nếu để ngăn mát tủ lạnh và đến một năm nếu để ở ngăn đông. Vì ở ngoài miền Bắc không phải lúc nào cũng sẵn hàng nên thường các chị các mẹ hay mua vài trăm lá ram một lần để cấp đông gói nem dần.
Món ăn ngon từ lá ram là gì?
Công thức chung cho món nem rán của Việt Nam là thịt xay trộn với rau củ quả, gia vị, dùng các loại vỏ nem cuốn lại và rán vàng giòn. Ai muốn sang hơn, cầu kỳ hơn chút thì cho cả tôm hay cua bể, tùy theo từng vùng sẽ có sự điều chỉnh cho hợp với khẩu vị. Chính điều đó làm nên sự phong phú đa dạng cho nền ẩm thực Việt Nam.
Nem cuốn bằng lá ram Hà Tĩnh cũng dựa trên công thức chung ấy, nhưng nơi đây người dân không cho củ đậu, cà rốt hay giá đỗ như món nem của người Bắc, cũng không cho rau quế như món chả giò trong Nam. Thứ rau chính trong nhân chả lá ram là ngò gai, thứ ngò có lá nhỏ, nhiều gai nhưng vị lại rất thơm, ngoài ra có thể cho thêm hành lá. Nhiều gia đình thường dùng lá hành tăm, một loại hành có kích thước nhỏ, rất thơm nhưng có vị đắng đặc trưng.
Thịt lợn làm chả ram thường chọn phần vai, có nạc, có mỡ, khi ăn vào không bị xác, cũng không gây ngán ngấy. Với món chả ram thì thịt không nên xay mà nên được bằm thủ công, trộn thêm một chút mộc nhĩ thái sợi và miến gạo cắt ngắn. Gia vị sử dụng là củ hành tăm đập dập, băm nhỏ, một chút hạt nêm, hạt tiêu, đập thêm trứng vào nhào lên cho quyện và quánh.
Muốn để chả lá ram giòn rụm thì các bạn nên cuốn nhân cỡ bằng ngón tay chứ không gói to quá. Đun dầu sôi già rồi thả ram vào sao cho lượng dầu ngập ⅔ chiếc ram là vừa khéo. Lúc chả ram chín vàng, vớt ra để ráo, tránh đặt lên nhau lúc nóng chả ram sẽ dễ bị ỉu.
Nước chấm thường dùng để chấm chả ram sẽ có dạng sệt. Chúng ta giã nhuyễn tỏi, ớt, cho đường và nước sôi vào khuấy tan đồng thời để tinh dầu tỏi và tinh dầu ớt được bung tỏa hết, sau đó bỏ chanh hoặc giấm rồi mới đến nước mắm sau cùng.
Người dân Hà Tĩnh hay ăn chả lá ram cùng bánh mướt chay. Đây là một dạng bánh tráng làm từ bột gạo tẻ tương tự như bánh cuốn chay không nhân của miền Bắc hoặc bánh ướt của miền Nam.
Chả ram và bánh mướt là món ăn sáng đặc sắc, vừa tinh tế ăn vào giòn mà lại dẻo, béo mà không ngấy. Có thể nói đây là món bánh mà bất kỳ du khách nào mỗi khi đến Hà Tĩnh đều phải tìm để thưởng thức, mỗi người con của nơi này khi đi xa đều nhớ đến. Nếu như chưa có điều kiện thử món này tại Hà Tĩnh thì các bạn có thể tham khảo công thức làm chả ram bên trên của chúng mình và ăn kèm với bánh cuốn, bánh ướt cũng rất ngon nhé.
Trên đây là những chia sẻ của chúng mình tới các bạn để giải đáp thắc mắc lá ram là gì cũng như khám phá những kiến thức ẩm thực xung quanh lá ram. Hi vọng các bạn sẽ không còn thấy lạ lẫm khi vô tình nghe tới nguyên liệu này. Nếu bạn cần được giải đáp bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận ở bên dưới để được phản hồi sớm nhất nhé.
