Thành phần phụ chú là một trong những kiến thức quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 9 được nhiều học sinh quan tâm. Vậy các thành phần phụ chú là gì, cho ví dụ ra sao? Mời các bạn theo dõi nội dung bài viết dưới đây của Palada.vn để có câu trả lời.
Tóm tắt
Thành phần phụ chú là gì?
Ngoài thành phần chính thì một câu còn có thể có các thành phần biệt lập. Thành phần biệt lập là gì? Thành phần biệt lập chỉ bộ phận câu (từ hoặc cụm từ) không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa trong câu.
Các thành phần biệt lập hoàn toàn là nằm ngoài cấu trúc ngữ pháp của câu văn. Thành phần biệt lập được chia thành 4 loại chính bao gồm: Thành phần cảm thán; Thành phần tình thái; Thành phần gọi đáp và cuối cùng là Thành phần phụ chú.
Trong đó loại thành phần phụ chú thường dễ gây nhầm lẫn. Vì nó có dấu hiệu nhận biết không rõ ràng, dễ bị coi là thành phần trong cấu trúc ngữ pháp của câu.
Thành phần phụ chú là một loại thành phần biệt lập, không tham gia vào thành phần của câu. Thành phần phụ chú nhằm bổ sung, làm rõ nội dung được nói đến trong câu.
Dấu hiệu của thành phần phụ chú
Thông thường thành phần phụ chú thường nằm sau dấu gạch ngang, ngoặc kép, hai ngoặc đơn, giữa dấu gạch ngang và dấu phẩy hoặc nhiều khi còn được đặt sau dấu hai chấm.
Tuy nhiên không phải bất kỳ thành phần nào đặt giữa hai dấu câu thì cũng là thành phần phụ chú. Để tránh nhầm lẫn khi xác định thì các bạn thử lược bỏ thành phần đó đi. Lúc đó nếu câu vẫn đầy đủ ngữ nghĩa thì đó là phần phụ chú.
Ý nghĩa của thành phần phụ chú
Phần phụ chú là một vấn đề về ngữ pháp trong thành phần câu. Về mặt ngữ pháp nó là một thành phần biệt lập nằm bên ngoài cấu trúc của câu. Thế nhưng trong câu phần phụ chú lại có ý nghĩa dùng để giải thích thêm một khía cạnh có nội dung liên quan đến sự việc đã nêu trong câu.
Tức là thành phần phụ chú thường được dùng để bổ sung ý nghĩa giúp cho người nghe hoặc người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề của câu đang đề cập hay dụng ý được nêu ra trước đó. Bên cạnh đó thành phần phụ chú cũng giúp câu đó mang ý nghĩa cụ thể và sâu sắc hơn.
Ví dụ các thành phần phụ chú
Nhằm giúp các bạn hình dung rõ hơn thành phần phụ chú nghĩa là gì, Palada.vn xin đưa ra ví dụ để bạn đọc tham khảo.
Cô bé nhà bên (đâu có ai ngờ)
Cũng vào du kích
Hôm gặp tôi cô vẫn cười khúc khích
Đôi mắt đen tròn (trông thương thương quá đi thôi)
(Giang Nam, Thơ: Quê hương)
Trong đoạn thơ (đâu có ai ngờ) và (trông thương thương quá đi thôi) là một thành phần phụ chú bổ sung cho “cô bé nhà bên” và “đôi mắt đen tròn”. Khi lược bỏ thành phần phụ chú trên thì đoạn thơ đó vẫn hoàn chỉnh về ngữ pháp, ngữ nghĩa và người đọc vẫn hoàn toàn hiểu được nội dung của đoạn thơ trên. Tuy nhiên khi thêm thành phần phụ chú thì người đọc sẽ cảm nhận được tình cảm của tác giả dành cho “cô bé” ấy sâu sắc, ngọt ngào như thế nào.
Tình thái từ là gì? Ví dụ về tình thái từ trong ngữ văn lớp 8
Một ví dụ khác. Ta có thể nói câu “Cô ấy không hiểu tôi, tôi nghĩ vậy, cho nên tôi buồn lắm”.
Cụm từ “tôi nghĩ vậy” là một thành phần phụ chú của câu, giải thích thêm cho “cô ấy không hiểu tôi”. Nếu như bỏ qua thành phần “tôi nghĩ vậy” sẽ được câu mới “cô ấy không hiểu tôi, nên tôi buồn lắm”. Câu này ta thấy vẫn hoàn chỉnh về ngữ pháp và người đọc vẫn hoàn toàn hiểu được nội dung như của câu trên.
Ý nghĩa của thành phần phụ chú ở đây: Giải thích cho vế trước “cô ấy không hiểu tôi”, thể hiện sự phỏng đoán hoàn toàn mang tính cá nhân của người nói chứ chưa khẳng định được “tôi nghĩ vậy”. Nhưng dù sao không được “cô ấy” hiểu thì “tôi” cũng buồn lắm.
Trên đây là phần giải đáp thắc mắc của Palada.vn về vấn đề thành phần phụ chú là gì, ví dụ của nó ra sao. Việc hiểu được thành phần phụ chú là gì và có vai trò thế nào trong câu luôn là vấn đề mà các em học sinh cần chú ý và quan tâm. Chúc các em áp dụng thành công và đạt kết quả tốt trong các kỳ thi sắp tới.
