Điện trở suất là một khái niệm quan trọng mà bạn cần phải biết khi chọn các loại dây dẫn điện. Vậy điện trở suất là gì? Công thức tính điện trở?… Hãy cùng Palada.vn đi tìm lời giải cho những câu hỏi trên nhé!
Tóm tắt
Khái niệm điện trở suất là gì? điện trở là gì?
Điện trở suất hoặc điện trở là đại lượng đặc trưng cho khả năng cản trở dòng điện. Chất có điện trở suất thấp (chất dẫn điện) có thể dễ dàng cho dòng điện truyền qua và ngược lại chất có điện trở suất lớn (chất cách điện) thì sẽ có tính cản trở dòng điện lớn.
Bản chất của điện trở suất là phản ánh tính cản trở sự dịch chuyển có hướng của các hạt mang điện của mỗi chất. Đơn vị điện trở là gì? Nó được ký hiệu là Ohm.met (Ω.m).
Vậy còn công dụng của điện trở là gì? Nó công dụng hạn chế cường độ dòng điện chảy trong mạch, điều chỉnh mức độ tín hiệu, chia điện áp, điều chỉnh mức độ tín hiệu, kích hoạt các linh kiện điện tử chủ động,… Và ta chỉ cần quan tâm trị số và công suất của điện trở.
Phân loại điện trở
Hiện nay có rất nhiều các loại điện trở, chúng được phân ra thành từng loại riêng như sau:
Phân loại theo vật liệu
- Vật liệu carbon: Đây là loại có công suất thấp, cấu tạo điện trở của vật liệu carbon thường có bột carbon, bột graphite,…
- Điện trở film: Đây là loại có công suất thấp nhất, thành phần từ bột oxit kim loại như niken kết tủa, thiết.
- Điện trở dây quấn: Có thành phần là hợp kim Niken-Crom và có công suất rất cao.
Phân loại theo tính năng, ứng dụng
- Điện trở thường: Công suất từ 0,125W đến 0,5W. Ví dụ như điện trở 1k, điện trở 10k, 100k,…
- Điện trở công suất: Có công suất từ 1W, 5W, 10W,…
- Điện trở sứ: Điện trở này sẽ tỏa nhiệt khi hoạt động, thường được dùng làm điện trở sấy cho lò sấy,…
- Điện trở chính xác: Có giá trị dung sai rất thấp, thường dùng trong các mạch điện tử cao cấp hoặc mạch âm thanh.
- Điện trở nóng chảy: Được thiết kế có thể bị nung hỏng khi công suất qua điện trở quá mức cho phép.
- Điện trở nhiệt: Là điện trở nhạy cảm với nhiệt và giá trị điện trở suất thay đổi theo nhiệt độ.
- Quang điện trở: Điện trở này có giá trị trở kháng thay đổi theo ánh sáng chiếu vào bề mặt của nó.
Phân loại điện trở theo giá trị
Ngoài các loại trên, có các điện trở có trị số cố định, chúng được đặt sẵn từ nhà sản xuất và không thay đổi trong quá trình sử dụng.
Công thức tính điện trở suất
p = R . sl
Trong đó:
ρ: Điện trở suất ( Ω.m)
l: Chiều dài dây dẫn (m)
S: Tiết diện dây dẫn (m2)
R: Điện trở
Điện trở suất của một số vật liệu
| Vật liệu | Điện trở suất Ωm, ở 200C | Hệ số nhiệt điện trở (K−1) |
| Bạc | 1,59×10-8 | 0,0041 |
| Đồng | 1,72×10-8 | 0,0043 |
| Vàng | 2, 44×10-8 | 0,0034 |
| Nhôm | 2, 82×10-8 | 0,0044 |
| Tungsten | 5, 6×10-8 | 0,0045 |
| Hợp kim Cu-Zn | 0, 8×10-7 | 0,0015 |
| Sắt | 1, 0×10-7 | 0,005 |
| Bạch kim | 1, 1×10-7 | 0,00392 |
| Chì | 2, 2×10-7 | 0,0039 |
| Mangan | 4, 4 ×10-7 | 0,000002 |
| Constantan | 4, 9 ×10-7 | 0,00001 |
| Thủy ngân | 9, 8 ×10-7 | 0,0009 |
| Nichrome | 1, 10 ×10-6 | 0,0004 |
| Cacbon | 3, 5 ×10-5 | -0,0005 |
| Gecmani | 4, 6 ×10-1 | -0,048 |
| Silic | 6, 40 x 102 | -0,075 |
| Thủy tinh | 1010 – 1014 | Chưa xác định |
| Cao su | 1013 | Chưa xác định |
| Lưu huỳnh | 1015 | Chưa xác định |
| Parafin | 1017 | Chưa xác định |
| Thạch anh | 7, 5 x 1017 | Chưa xác định |
| PET | 1020 | Chưa xác định |
| Teflon | 1022 – 1024 | Chưa xác định |
Tích điện trở suất mật độ
Trong các ứng dụng, nếu như trọng lượng của vật dẫn điện đóng vai trò vô cùng quan trọng thì tích của điện trở suất với mật độ cũng quan trọng không kém. Bởi vì chúng có thể làm cho vật dẫn điện to và dày hơn để có được điện trở thấp tương đương.
Ví dụ, để truyền tải điện năng đi xa thì nhôm là vật liệu thường được sử dụng nhiều hơn so với đồng bởi vì cả hai đều có cùng độ dẫn điện nhưng tính chất của nhôm nhẹ hơn. Hoặc bạc dù là kim loại dẫn điện tốt nhưng mật độ lại cao.
Trên đây là toàn bộ những thông tin liên quan đến điện trở suất, mong rằng với những thông tin này các bạn đã hiểu rõ điện trở là gì ý nghĩa của điện trở từ đó có thể áp dụng để làm các bài tập về điện trở suất hoặc là chọn các dây dẫn điện phù hợp.
Ngoài ra các câu hỏi như điện trở thuần là gì? Quang điện trở là gì? Điện trở shunt là gì? Điện trở suất của đất? Đơn vị điện dẫn suất là gì? Điện trở của dây dẫn là gì? cũng rất nhiều người thắc mắc. Nếu muốn biết thêm về những vấn đề này, bạn đọc hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé!
