Khi nghiên cứu về các lĩnh vực khoa học, chúng ta bắt gặp thuật ngữ hằng số. Vậy thế nào là hằng số? Trong nội dung bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ về hằng số là gì, ví dụ về hằng số để đem đến thông tin hữu ích cho độc giả.
Tóm tắt
Hằng số là gì?
Hằng số là một giá trị cố định có giá trị không bao giờ thay đổi. Người ta thường dùng nửa bảng chữ cái đầu để biểu diễn hằng số, nửa bảng chữ cái sau để biểu diễn biến.
Để tiện trong việc sử dụng thì hằng số được kí hiệu là const, viết tắt của “constant”, nghĩa tiếng Anh của hằng số.
Từ đó ta có khái niệm hằng số phức tạp là hằng số được dùng để biểu diễn một hệ số phức tạp. Chúng ta có rất nhiều hằng số phức tạp như là hằng số Euler, hằng số Pi, hằng số Boltzmann hay hằng số tốc độ ánh sáng.
Ví dụ về hằng số
Dưới đây là một ví dụ về hằng số để các bạn hiểu hơn về thuật ngữ này.
Trong biểu thức: y = 7x + 8
7x là biến và 8 là hằng số bởi vì với mọi giá trị của x, biến 7x sẽ thay đổi còn 8 luôn giữ nguyên.
Xét x = 2 ⇒ 7x = 16 trong khi 8 vẫn bằng 8.
Xét x = 3 ⇒ 7x = 21 trong khi 8 vẫn bằng 8.
Các hằng số thường gặp
Dưới đây là một số hằng số thường gặp trong các lĩnh vực.
Các hằng số toán học
Toán học là một trong những lĩnh vực đang sử dụng và có nhiều loại hằng số nhất. Trong đó bao gồm những hằng số cơ bản như sau:
– Hằng số Pi (ký hiệu là π) có giá trị xấp xỉ 3,14159. Hằng số này còn có một tên gọi khác là hằng số Archimedes. Đây là một hằng số toán học có giá trị bằng tỉ số giữa chu vi và đường kính đường tròn đó.
– Số 0: Số 0 cũng được coi là hằng số toán học bởi mọi phép nhân bất kì với số 0 đều sẽ cho ra kết quả bằng 0.
– Số e: Số e là một hằng số toán học với giá trị xấp xỉ 2,71828.
– Hằng số Fibonacci hay còn được gọi với tên gọi khác là hằng số nghịch đảo Fibonacci. Hằng số này kí hiệu là ψ. Giá trị hằng số Fibonacci xấp xỉ bằng 3,3598856.
– Hằng số phi (φ) còn được biết đến với tên gọi là tỉ lệ vàng hoặc tỉ số vàng. φ có giá trị bằng khoảng 1,618033.
Hằng số trong lĩnh vực vật lý
Khác với các hằng số toán học thì hằng số vật lý là một đại lượng bất biến, không thay đổi giá trị theo thời gian. Một số hằng số vật lý cơ bản dưới đây bạn sẽ có thể bắt gặp trong đời sống:
– Hằng số Newton (G): Hằng số này được gọi là hằng số hấp dẫn có giá trị xấp xỉ với sai số 4.7 * 10−5.
– Hằng số điện môi (ε) có tên đầy đủ là độ điện thẩm tương đối. Hằng số này biểu thị tỉ số giữa độ điện thẩm của môi trường cần xét đến với độ điện thẩm chân không. Hằng số vật lý này được xác định theo công thức ε = Cd / C0
Trong đó:
Cd: điện dung của tụ điện được sử dụng chất điện môi
C0: điện dung của tụ điện được sử dụng chất điện môi là chân không.
Hằng số điện môi của một số chất là dầu hỏa: 2,1; thủy tinh: 5-10; giấy: 2; nước cất: 81.
Hằng số trong lĩnh vực hóa học
– Hằng số hóa học Avogadro biểu thị tỉ lệ giữa số hạt cơ bản và lượng chất trong một mẫu. Hằng số Avogadro kí hiệu là N hoặc N0.
– Hằng số điện li là một giá trị thể hiện sự mạnh yếu của chất trong dung dịch. Mỗi chất có một hằng số điện li tương ứng. Hằng số này là bất biến theo thời gian, chỉ bị ảnh hưởng bởi yếu tố nhiệt độ.
Số hạng là gì? Một số dạng toán phép cộng
Nồng độ mol là gì? Công thức tính theo nồng độ phần trăm chuẩn nhất
Ứng dụng của các hằng số
Hằng số có khá nhiều ứng dụng trong đời sống, đặc biệt là lĩnh vực nghiên cứu khoa học.
Trong lĩnh vực toán học, nhờ vào việc ứng dụng các hằng số mà việc tính toán đã trở nên dễ dàng hơn. Không chỉ vậy, trong quá trình nghiên cứu về các hằng số, các nhà khoa học đã khám phá ra những định luật mới, đưa ra được lời giải thích cho những bí ẩn không có lời giải suốt qua bao nhiêu thập kỉ.
Một trong những hằng số toán học nổi tiếng thế giới có nhiều ứng dụng nhất chính là số π. Do sự liên hệ chặt chẽ với đường tròn nên π đã xuất hiện nhiều trong các công thức hình học và lượng giác.
Số π xuất hiện cả trong phương pháp Monte Carlo, một phương pháp dùng để tính toán kết quả của những phép thử ngẫu nhiên nhiều lần. Hai lĩnh vực khác có ứng dụng của số π là xác suất thống kê cùng kĩ thuật địa chất để tính toán độ cong vênh.
Một hằng số được sử dụng khá quen thuộc khác là φ (phi). Xuyên suốt lịch sử loài người, con số này luôn được coi là hiện thân của cái đẹp. Đó là lý do hằng số này thường được biết đến với tên gọi tỉ lệ vàng.
Số φ xuất hiện rất nhiều trong kiến trúc và hội họa. Đặc biệt trong thời kì Phục Hưng, các kiến trúc sư rất chú trọng thiết kế công trình phải thỏa mãn được hằng số phi.
Các công trình nổi tiếng chịu sự ảnh hưởng của tỉ lệ vàng φ có thể kể đến như Tháp Eiffel, các kim tự tháp của Ai Cập cổ đại. Một công trình nổi tiếng ở Việt Nam, Tháp Rùa cũng được cho rằng chịu sự ảnh hưởng của số φ.
Với những thông tin vừa rồi hẳn là các bạn đã hiểu được hằng số là gì. Nếu vẫn thắc mắc về vấn đề này, hãy để lại bình luận bên dưới để được giải đáp nhé.
