Khi xem một bộ phim cảm động hay nghe một câu chuyện buồn, bạn cảm thấy đồng cảm, thương xót cho số phận các nhân vật. Đây chính là một biểu hiện của lòng trắc ẩn. Vậy lòng trắc ẩn là gì, lòng trắc ẩn có ý nghĩa như thế nào với mỗi chúng ta? Hãy cùng nhau đi tìm hiểu về lòng trắc ẩn thông qua bài viết sau nhé.
Tóm tắt
Định nghĩa lòng trắc ẩn là gì?
Lòng trắc ẩn được định nghĩa là việc con người có cảm xúc liên quan sự cảm nhận nỗi đau của người khác và muốn làm gì đó để xoa dịu nỗi đau của họ.
Nó có liên quan đến những cảm xúc khác như cảm thông, đồng cảm và lòng vị tha. Tuy nhiên, khi nhắc đến đồng cảm, người ta nghĩ đến khả năng nhìn nhận quan điểm của người khác và cảm nhận được cảm xúc của họ. Còn lòng trắc ẩn là điều xảy ra khi những cảm giác đồng cảm đó đi kèm với mong muốn giúp đỡ người khác.
Dấu hiệu của một người giàu lòng trắc ẩn là gì?
Lòng trắc ẩn có nhiều biểu hiện khác nhau, tuy nhiên một người có lòng trắc ẩn thường sẽ có những dấu hiệu như sau:
- Cảm giác bản thân có nhiều điểm chung với người khác.
- Có thể hiểu những gì người khác đang trải qua, cảm nhận nỗi đau của họ trong tình huống nhất định.
- Quan tâm đến cảm xúc, suy nghĩ của người khác và thấu hiểu chúng.
- Khi nhìn thấy người khác phải chịu đau khổ, người có lòng trắc ẩn sẽ giúp đỡ hoặc có suy nghĩ giúp họ vượt qua nỗi đau ấy.
- Có trí tuệ cảm xúc (EQ) ở mức độ cao để có thể hiểu, quản lý và hành động theo cảm xúc của chính mình. Thậm chí họ còn biết cách hành động để điều hoà cảm xúc của người khác.
- Cảm thấy biết ơn khi người khác bày tỏ lòng trắc ẩn đối với những khó khăn của chính mình.
Các hình thức của lòng trắc ẩn
Lòng trắc ẩn thường xuất hiện dưới một trong hai hình thức khác nhau tùy thuộc vào đối tượng mà những cảm xúc này hướng đến. Lòng trắc ẩn của bạn có thể hướng tới người khác hoặc hướng vào chính bạn:
- Lòng trắc ẩn đối với người khác: Khi bạn có lòng trắc ẩn đối với người khác, bạn cảm nhận được nỗi đau của họ và muốn tìm cách giảm bớt những nỗi đau này. Cảm giác này buộc bạn phải hành động để giúp đỡ người khác vượt qua hoàn cảnh khó khăn của họ.
- Lòng tự trắc ẩn: Hình thức này là việc bạn đối xử với bản thân bằng lòng trắc ẩn và lòng tốt giống như cách bạn thể hiện với người khác. Thay vì dằn vặt bản thân bởi những sai lầm mà mình có thể đã mắc phải trong quá khứ, bạn cảm thấy thấu hiểu và chấp nhận bản thân cũng như những điểm không hoàn hảo của mình. Nhiều người có lòng trắc ẩn với người khác nhưng chưa chắc đã có lòng trắc ẩn với bản thân.
Ý nghĩa của lòng trắc ẩn
Lòng trắc ẩn có thể có tác động tích cực đến cuộc sống của bạn, từ việc cải thiện các mối quan hệ đến việc mang lại những cảm xúc tích cực và tinh thần vui vẻ, hạnh phúc.
- Giúp bạn trở nên hạnh phúc hơn: Nếu bạn là người nhận lòng trắc ẩn của người khác, bạn có thể có được sự hỗ trợ, an ủi cần thiết để vượt qua thời điểm khó khăn. Nhưng dành lòng trắc ẩn cho người khác cũng có thể mang lại sự hạnh phúc cho bản thân bạn.
- Lòng trắc ẩn góp phần tạo nên một cuộc sống có mục đích: Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng niềm hạnh phúc đến từ việc sống một cuộc sống có mục đích và ý nghĩ, cuộc sống tạo nên từ lòng tốt và lòng trắc ẩn, đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp bạn có sức khỏe thể chất và tinh thần tốt hơn.
- Lòng trắc ẩn cải thiện các mối quan hệ: Lòng trắc ẩn cũng có thể giúp bạn xây dựng những kết nối xã hội cho cá nhân. Nó cũng có thể đảm bảo các mối quan hệ của bạn và những người xung quanh luôn luôn tốt đẹp. Lòng trắc ẩn giúp bạn có thể thấu hiểu và suy nghĩ cho người khác nhiều hơn.
Làm thế nào để rèn luyện lòng trắc ẩn?
Lòng trắc ẩn thường đến từ thế giới cảm xúc tự nhiên của con người. Tuy nhiên, bạn cũng có thể áp dụng một số cách để thấu hiểu, cảm thông cho cả bản thân và người khác nhiều hơn.
Cố gắng đặt bản thân mình vào tình huống của người khác
Lòng trắc ẩn là việc nhận thức rõ hơn về những gì người khác đang trải qua. Nếu bạn có thể nhìn mọi thứ từ quan điểm của người khác, bạn sẽ thấu hiểu hoàn cảnh của họ. Hãy tập đặt mình vào vị trí của người khác và tưởng tượng bạn sẽ cảm thấy thế nào. Tập trung vào việc cảm nhận xem họ có thể đang cảm thấy như thế nào trong tình huống cụ thể.
Hạn chế việc phán xét
Chấp nhận bản chất của mọi người và tránh phán xét là điều quan trọng trong giúp nâng cao lòng trắc ẩn. Bạn nên thấu hiểu và bỏ qua những điều mà mình không thích về người khác nếu điều đó không ảnh hưởng quá nhiều đến cuộc sống của bạn.
Thử thiền Metta (tâm từ)
Hình thức thiền này, còn được gọi là thiền từ bi, liên quan đến việc thiền trong khi hướng những suy nghĩ tử tế và sự trắc ẩn đến bản thân hoặc người khác. Hình thức thiền định này có thể giúp mọi người cải thiện mối quan hệ của họ với người khác và tăng cường hạnh phúc.
Xem thêm:
Thực hành chánh niệm
Chánh niệm là một sự thực hành tập trung vào hiện tại, giúp nhận thức rõ hơn về những suy nghĩ của chính bạn và tìm hiểu những suy nghĩ này mà không phán xét chúng. Nghiên cứu cho thấy rằng các biện pháp can thiệp dựa trên chánh niệm có hiệu quả lớn để cải thiện lòng trắc ẩn với chính bản thân bạn.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi lòng trắc ẩn là gì, ý nghĩa của lòng trắc ẩn và làm thế nào để rèn luyện sự trắc ẩn trong mỗi con người. Lòng trắc ẩn là một loại cảm xúc mà ai cũng nên có để thấu hiểu, cảm thông cho bản thân và người khác nhiều hơn.