Mưa axit luôn là nỗi lo lắng của nhiều người khi nó xuất hiện sẽ lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Vậy mưa axit là gì? Nguyên nhân, sự hình thành và ảnh hưởng của mưa axit như thế nào? Hãy cùng palada.vn tìm hiểu vấn đề này trong bài viết dưới đây nhé.
Tóm tắt
Mưa axit là gì?
Mưa axit còn được gọi với tên tiếng Anh là Acid Rain. Đây là hiện tượng nước mưa chứa những chất ô nhiễm công nghiệp khiến nước có độ pH xuống thấp dưới 5.6. Những hạt axit lẫn vào trong nước mưa và khiến độ pH giảm xuống. Trong mưa này còn có chứa một số kim loại nguy hiểm có sẵn trong không khí khiến nước mưa càng trở thêm độc hơn.
Nguyên nhân gây nên hiện tượng mưa axit
Hiện tượng mưa axit được tạo ra do lượng khí thải SO2 và NO2 mà chính con người thải trong quá trình phát triển công nghiệp, hóa chất,… Vì thế có thể nói rằng nguyên nhân chính để dẫn đến hiện tượng mưa axit là do con người kết hợp sự thay đổi của tự nhiên.
Sự thay đổi của tự nhiên chẳng hạn như các hiện tượng núi lửa phun trào, đám cháy lớn,… khiến lượng oxit, lưu huỳnh và nitơ tăng lượng đáng kể sẽ hình thành mưa axit.
Trong quá trình sinh sống, con người không ngừng phát triển kinh tế và công nghiệp, cần sử dụng lượng lớn than đá, dầu mỏ làm chất đốt. Từ đó cũng sẽ sản sinh ra các khí độc như NO2, SO2, H2SO4, HNO3,… bởi ở trong than đá, dầu mỏ có chứa một lượng rất lớn lưu huỳnh, và không khí thì lại có chứa nhiều nito.
Bên cạnh đó, một số tác nhân khác là nguyên nhân gây ra mưa axit có thể kể đến như các nhà máy thải khí độc công nghiệp ra bên ngoài, nhiệt điện, luyện kim, lọc dầu,…mà chính con người sản xuất ra cũng là một trong những nguyên nhân gây nên hiện tượng mưa axit.
Sự hình thành mưa axit
Hiện tượng mưa axit được hình thành từ quá trình sau: Oxit nitơ và oxit lưu huỳnh từ những nhà máy công nghiệp, các khu khai thác dầu mỏ, núi lửa bay vào không khí. Khi các khí này đến một độ cao nhất định chúng sẽ phản ứng với nước H2O để tạo nên H2SO4 và HNO3. Các hạt mưa axit ngưng tụ nhiều hơn từ đó tạo thành đám mây đen lớn.
Nhờ tác động của trọng lực và những dòng đối lưu không khí khiến cho hạt mưa axit này rơi xuống tạo nên những cơn mưa axit. Những giọt nước mưa này có độ pH thấp, dưới 5.6.
Đặc biệt trong không khí có thể chứa một số kim loại khác, trong quá trình rơi xuống có thể hòa tan kim loại này khiến cho nước mưa càng thêm độc hại hơn.
Tác hại mưa axit
Mưa axit gây nên rất nhiều tác hại, ảnh hưởng rất lớn đến con người, xã hội, động thực vật và cả hệ sinh thái. Cụ thể, những tác hại của mưa axit như sau:
Ảnh hưởng đến con người
Khi con người vô tình sử dụng nước mưa axit để sinh hoạt hàng ngày chẳng hạn như tắm rửa, giặt giũ sẽ gây nên một số bệnh về da như viêm da, nấm, mẩn ngứa. Nếu như con người sử dụng nước mưa này để ăn, uống hệ tiêu hóa có thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và đường ruột bị tổn thương.
Những thực phẩm đã bị nhiễm mưa axit khi con người ăn phải có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh, não bộ gây ra một số bệnh giảm sức đề kháng, đường hô hấp, bệnh mất trí nhớ. Thậm chí trong trường hợp nặng còn có thể nguy hiểm tới tính mạng.
Do đó dưới sự phát triển của các nhà máy công nghiệp, nước mưa đã không còn được sử dụng nhiều nữa, bởi nó không còn có những khoáng chất cần thiết mà còn chứa nhiều chất độc hại.
Ảnh hưởng đến thực vật
Mưa axit khi rơi xuống, bị ngấm vào đất có thể khiến các thảm thực vật mất đi lớp sáp bảo vệ trên lá, làm cho lá cây bị hư hỏng, héo úa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự quang hợp của cây.
Đồng thời mưa axit cũng làm bào mòn, cuốn trôi các chất dinh dưỡng có trong đất làm cho cây không thể hấp thụ chất dinh dưỡng, giảm năng suất cây trồng.
Khi những cây trồng hấp thụ các chất độc hại có trong nước mưa axit mà con người ăn phải thì con người cũng gián tiếp bị ảnh hưởng sức khỏe.
Ảnh hưởng tới các sinh vật
Mưa axit có nồng độ pH thấp, vì thế nó có thể khiến cho độ pH của nước sông, hồ, ao bị giảm thao. Các loài sinh vật ở dưới nước lúc này sẽ bị cản trở quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng cũng như gặp khó khăn khi hô hấp, làm mất sự cân bằng muối ở các mô.
Từ đó các sinh vật bị suy yếu rồi chết dần. Ngoài ra, mưa axit cũng làm giảm khả năng duy trì nồng độ canxi ở các loài sinh vật biển, từ đó khiến chúng bị biến dạng xương, cột sống, giảm khả năng sinh sản.
Ảnh hưởng đến môi trường
Mưa axit kéo dài còn làm cho bầu không khí hình thành khoảng sương mù axit, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tầm nhìn và khả năng lan tỏa ánh sáng mặt trời. Những khu vực có thời tiết lạnh giá như Bắc Cực mưa axit còn ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của các loài động vật như nai tuyết, tuần lộc, đặc biệt là địa y.
Ảnh hưởng đến kinh tế xã hội
Tại khu vực có xuất hiện mưa axit bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng về cả kinh tế, xã hội. Cụ thể nó làm giảm năng suất cây trồng, vật nuôi, làm người dân sống bằng nông nghiệp điêu đứng. Càng nghiêm trọng hơn nữa nó còn gây nên tình trạng thiếu lương thực, thực phẩm ở khu vực bị mưa axit.
Thiệt hại kinh tế lớn khác từ mưa axit có thể kể đến là làm xói mòn nhiều công trình kiến trúc như cầu đường, các tòa nhà,…làm tốn rất nhiều chi phí sửa chữa, bảo dưỡng. Bởi axit trong mưa có khả năng sinh ra phản ứng với các loại đá vôi như là cẩm thạch, sắt, thép, sa thạch,…
Lợi ích của mưa axit
Người ta thường biết đến rất nhiều các tác hại nghiêm trọng của mưa axit mà ít biết đến mặt khác nó cũng có một số điểm lợi như là đối với môi trường, mưa axit có khả năng ngăn chặn sự nóng lên của Trái Đất.
Khi những giọt mưa rơi xuống đầm lầy, khí sunphua lắng đọng cũng có thể khiến cho các loài vi khuẩn bị cạn kiệt nguồn thức ăn, từ đó không thể sản sinh ra khí metan (nguyên nhân chính làm Trái Đất nóng lên).
Có thể bạn quan tâm:
Muối axit là gì? Tính chất hóa học và các loại muối axit
Thủy ngân là gì? Dấu hiệu nhận biết nhiễm độc thủy ngân và tác hại
Những lưu ý khắc phục hậu quả của mưa axit
Mưa axit cứ kéo dài sẽ đem theo nhiều hậu quả vô cùng nặng nề ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống con người. Sau đây là một số biện pháp và lưu ý có thể khắc phục được tích cực các hậu quả.
- Đầu tiên, cần lưu ý khi có mưa axit tuyệt đối không sử dụng nước mưa trong sinh hoạt hàng ngày bởi nó ẩn chứa rất nhiều nguy cơ gây bệnh.
- Trong lĩnh vực công nghiệp, các nhà máy cần tách biệt với các khu dân cư, ống khói cần xây cao nhằm tránh gây ô nhiễm cho dân cư địa phương gần đó. Đồng thời biết cách xử lý khí thải trước khi thải ra môi trường tránh gây tình trạng ô nhiễm không khí.
- Ưu tiên việc lựa chọn nhiên liệu tự nhiên và các đồ dùng gia đình góp phần bảo vệ môi trường sống chẳng hạn như nên sử dụng bình nước cá nhân, ống hút giấy, cốc giấy, sử dụng xe điện, các phương tiện giao thông công cộng, …
- Phương tiện giao thông cần thường xuyên đi bảo dưỡng thay dầu để tránh ảnh hưởng quá nhiều đến môi trường.
- Mỗi một người dân đều phải nâng cao ý thức trong việc bảo vệ môi trường, biết phân loại rác thải,…
Trên đây là những thông tin, kiến thức về mưa axit. Có thể thể thấy dù mang đến một số lợi ích nhất định nhưng nó lại để lại tác hại rất nặng nề. Mong rằng thông qua bài viết các bạn đã biết cách để khắc phục các hậu quả của mưa axit đúng cách và an toàn.
