Thực trạng ô nhiễm môi trường đang diễn ra trên khắp thế giới, đặc biệt là các nước có nền công nghiệp phát triển. Hãy cùng chúng mình tìm hiểu vấn đề ô nhiễm môi trường, nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường cũng như là hậu quả và cách giải quyết nó trong bài viết dưới đây.
Tóm tắt
Ô nhiễm môi trường là gì?
Ô nhiễm môi trường hiểu đơn giản là tình trạng suy thoái của môi trường khi mà các chỉ số hóa lý, sinh học đang bị thay đổi theo chiều hướng xấu đi. Vấn đề ô nhiễm môi trường biểu thị sự thay đổi không có lợi cho môi trường sống, có thể gây tác hại tức thời hoặc tác hại lâu dài đến sức khỏe của con người và các loài động vật khác.
Khi cuộc sống ngày càng phát triển, các tác nhân gây ô nhiễm môi trường đã dẫn đến các hệ lụy về các loại ô nhiễm môi trường. Ước tính tỷ lệ người mắc bệnh ngày càng nhiều do phải sống trong môi trường bẩn.
Các loại ô nhiễm môi trường thường gặp đó là:
– Ô nhiễm đất: Hiện tượng môi trường đất bị nhiễm bẩn bởi các hoá chất và chất thải xả ra, ngấm vào đất gây ô nhiễm.
– Ô nhiễm nước: Hiện tượng khi các chất thải, hoá chất độc hại xả ra sông, suối, ao, hồ nhưng không được xử lý chặt chẽ làm nguồn nước bị nhiễm bẩn và trở nên độc hại.
– Ô nhiễm không khí: Ô nhiễm không khí xảy ra khi các nhà máy, khu công nghiệp, các phương tiện giao thông hay các hoạt động sản xuất của con người xả các chất thải, hoá chất, khói bụi ra môi trường quá tải khiến không khí có những biến đổi cực kỳ nặng nề, tiêu biểu là hiện tượng hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu.
– Ô nhiễm tiếng ồn: Việc quá tải từ các phương tiện lưu thông trên đường tạo nên những tiếng còi xe inh ỏi và những tạp âm gây khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý, về lâu dài có thể gây những hậu quả khôn lường.
Các nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường
Các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường có thể kể tới là:
Do các yếu tố tự nhiên
Sạt lở đất đồi núi làm giảm chất lượng của nước. Khói bụi từ sự phun trào núi lửa theo mưa rơi xuống.
Các nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường nước cũng là do sự hòa tan nhiều chất muối khoáng có nồng độ quá cao, trong đó có các chất gây ung thư như Asen, Fluor và các kim loại nặng…
Tác nhân con người
Chính cuộc sống sinh hoạt hàng ngày gây ra ô nhiễm môi trường. Con người sử dụng nước cho rất nhiều hoạt động khác nhau, từ cá nhân đến các cơ quan, khách sạn, nhà hàng, bệnh viện…
Nước từ các hoạt động này chứa các chất thải với thành phần dễ phân hủy, dầu mỡ, chất rắn, vi khuẩn thường không được xử lý mà sẽ thải trực tiếp ra các ao, hồ, sông,…
Chất thải nông nghiệp cũng góp phần gây ra ô nhiễm môi trường. Các chất thải từ phân gia súc, phân bón, hóa chất,… thường không được thu gom hay xử lý đúng cách. Những chất này có thể là nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm.
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa từ lâu đã trở thành xu hướng phát triển của mỗi quốc gia. Chất thải công nghiệp cũng chính là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường hàng đầu.
Chất thải làm ô nhiễm đến từ những phương tiện giao thông
Trong tổng lượng chất thải gây ô nhiễm môi trường thì khí thải từ các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ chiếm vị trí hàng đầu hiện nay.
Nguyên nhân là do các phương tiện giao thông sử dụng loại xăng và dầu diesel làm nhiên liệu. Trong đó quá trình rò rỉ, bốc hơi cũng như đốt cháy nhiên liệu dẫn tới phát sinh nhiều các loại khí độc.
Sử dụng những nhiên liệu hóa thạch
CO2 chính là nguyên nhân gây nên hiệu ứng nhà kính hàng đầu, được mô tả như là hậu quả của ô nhiễm môi trường tồi tệ nhất. Hiện nay hàng tỷ tấn CO2 được thải ra hàng năm tới môi trường do đốt các nhiên liệu hóa thạch. Hiện nay nồng độ CO2 trong khí quyển của trái đất đang ngày một tăng, vì thế cần có những biện pháp giảm thiểu khí này ra ngoài môi trường sống.
Hậu quả của ô nhiễm môi trường
Hiện tượng ô nhiễm môi trường có tác hại gì? Hãy tiếp tục tìm hiểu về vấn đề này trong nội dung dưới đây của bài viết.
Ô nhiễm môi trường không khí
Thực trạng ô nhiễm môi trường có thể sẽ giết chết nhiều sinh vật sống, trong đó có cả con người. Nó gây nên các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, đau tức ngực,…
Sóng nhiệt hoặc tiếng ồn có thể gây ra các triệu chứng đau đầu, stress, căng thẳng,… Nhiệt độ không khí quá cao vào mùa hè cũng là nguyên nhân khiến rất nhiều người bị đột quỵ, sốc nhiệt, thậm chí bị tử vong.
Khói bụi lẫn trong sương làm giảm việc hấp thụ ánh sáng mặt trời của cây xanh. Lưu huỳnh đioxit và các oxit nitơ tạo nên các cơn mưa axit, hạ thấp nồng độ pH của đất khiến nó trở nên khô cằn, thiếu dưỡng chất không đủ cho công việc trồng trọt.
Khí cacbonic từ phương tiện giao thông, nhà máy,… góp phần làm trái đất nóng lên, gây hiệu ứng nhà kính, tăng kích thước lỗ thủng tầng ozon.
Tìm hiểu hậu quả của ô nhiễm môi trường nước
Các bệnh truyền nhiễm có thể sinh ra từ các vi sinh vật gây bệnh trong nước thải.
Kim loại nặng sẽ gây độc hại với môi trường và cơ thể sinh vật khi hàm lượng của chúng vượt quá tiêu chuẩn cho phép, cũng chính là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh hiểm nghèo.
Các hóa chất dùng để chế các loại thuốc bảo vệ thực vật có tác dụng mạnh, gây ảnh hưởng về sinh sản, thần kinh, miễn dịch, tổn thương gen. Nhóm người dễ bị tổn thương nhất là trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu.
Ô nhiễm môi trường đất
Khi môi trường đất bị ô nhiễm thì các loại cây trồng trên đó cũng bị nhiễm độc. Người sử dụng cây trồng sẽ dễ bị nhiễm độc gan, hệ thần kinh,… Con người có thể bị ảnh hưởng trực tiếp nếu tiếp xúc với đất ô nhiễm. Chất gây ô nhiễm còn có thể làm thay đổi cả quá trình chuyển hoá của thực vật. Điều này làm giảm năng suất cây trồng cũng như đất bị ô nhiễm sẽ trở nên khô cằn.
Tác động sức khỏe con người
Hậu quả của ô nhiễm môi trường ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe của con người, hiện chúng tác động vào chúng ta thông qua hai con đường:
Tác động qua đường tiêu hóa: Khi con người ăn uống phải các loại thực vật, động vật nuôi trồng trong môi trường ô nhiễm.
Tác động qua tiếp xúc trực tiếp với môi trường nước bị ô nhiễm.
Khi đó ô nhiễm môi trường sẽ gây ra nhiều bệnh nguy hiểm tới sức khỏe của con người như: tiêu chảy, dịch tả, viêm gan, thiếu máu thậm chí có thể gây nên bệnh viêm não.
Ô nhiễm môi trường dẫn đến hậu quả gì với hệ sinh thái?
Ô nhiễm môi trường sẽ có tác động xấu đến sự điều tiết của hệ sinh thái. Lúc này, mối đe dọa để lại và tác động trực tiếp đến hệ sinh thái không thể không kể đến là ô nhiễm không khí. Ô nhiễm không khí có thể dẫn tới hiện tượng mưa axit, hủy diệt các khu rừng, thực vật cũng như các loài động vật…
Hậu quả của ô nhiễm môi trường đến đời sống kinh tế – xã hội
Ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế do nông, thủy sản trở nên kém chất lượng hoặc nhiễm độc nên không thể tiêu thụ hay xuất khẩu sang các nước khác được.
Chi phí xử lý các vấn đề hậu quả của ô nhiễm môi trường không hề nhỏ, ảnh hưởng lớn đến ngân sách quốc gia.
Chia sẻ các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường
Cách khắc phục ô nhiễm môi trường nước là xã hội hóa việc quan trắc lưu lượng, chất lượng nước thải, nghĩa là các cơ sở xả nước thải và khai thác nước sẽ phải đầu tư lắp đặt thiết bị quan trắc tự động, phân tích chất lượng nước thải và kết nối với hệ thống giám sát chung do nhà nước đầu tư. Từ đó, tạo thành hệ thống thống nhất từ trung ương đến các địa phương. Các cơ quan quản lý sẽ theo dõi, phát hiện kịp thời những trường hợp không tuân thủ pháp luật.
Các nhà máy, khu công nghiệp cần xây dựng được hệ thống xử lý chất thải, khí thải và nước thải theo tiêu chuẩn, dưới sự giám sát chặt chẽ của đơn vị chuyên trách.
Một biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước là sử dụng các biện pháp vi sinh thay cho các hóa chất tẩy rửa trong việc giải quyết sự tắc nghẽn cống thoát nước. Các hóa chất này sẽ dễ dàng thâm nhập nguồn nước, làm nhiễm độc nước vì như thế sẽ vô tình đưa vào môi trường một chất thải nguy hại mới, đồng thời cũng sẽ làm nguồn nước bị nhiễm độc.
Một trong các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường nữa đó là tăng cường xây dựng các nhà vệ sinh công cộng, bổ sung thùng rác tại các điểm du lịch, khu dân cư đông đúc,…
Ngoài ra cách khắc phục ô nhiễm môi trường triệt để nhất là nâng cao ý thức của người dân về bảo vệ môi trường, không được vứt rác bừa bãi, tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường sống qua các hoạt động tuyên truyền, giáo dục.
Thực trạng ô nhiễm môi trường hiện nay tuy đang rất đáng báo động nhưng vẫn có thể cứu vãn được nếu mọi người cùng chung tay góp sức khắc phục hậu quả đã xảy ra và ngăn chặn những nguy cơ có thể có trong tương lai. Với những thông tin vừa rồi, hy vọng các bạn đã hiểu được ô nhiễm môi trường là gì, nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường cũng như là hậu quả và biện pháp giảm ô nhiễm môi trường. Nếu thấy bài viết bổ ích, các bạn hãy chia sẻ cho mọi người cùng tham khảo nhé.
