Tết Hàn Thực vào ngày 3 tháng 3 âm lịch hàng năm là một ngày không thể thiếu để người Việt tưởng nhớ về cội nguồn của mình. Hãy cùng với Palada.vn tìm hiểu Tết Hàn Thực nên ăn gì món gì và kiêng gì để gặp may mắn cả năm nhé.
Tóm tắt
Ý nghĩa ngày Tết Hàn Thực
Tết Hàn Thực là một ngày Tết chỉ ăn đồ lạnh, vì “Hàn” là “lạnh”, còn “thực” là “đồ ăn”, thường được tổ chức vào mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm. Được biết, đây vốn là ngày Tết có nguồn gốc từ Trung Quốc, để tưởng nhớ vị hiền sĩ Giới Tử Thôi. Vào ngày này người dân sẽ không đốt lửa và chỉ ăn những thức ăn nguội.
Nhưng khi về đến Việt Nam, cũng cái tên đó và vào ngày đó thì ngày Tết tháng 3 này đã được Việt hóa trở thành ngày hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất. Đây cũng là ngày để các gia đình cùng sum vầy, đoàn tụ làm bán từ đó gắn kết tình cảm với nhau.
Mặc dù ý nghĩa Tết Hàn Thực cũng mang ý nghĩa là “uống nước nhớ nguồn” và cũng diễn ra trong tháng 3 nhưng nó không phải tết Thanh Minh hay ngày tảo mộ cho gia tiên. Vì Hàn Thực là ngày Tết cố định, còn tết Thanh Minh sẽ thay đổi theo từng năm, phụ thuộc vào các ngày xuân phân và lập xuân, nên bạn không được gộp 2 ngày Tết này thành 1.
Tết Hàn Thực ăn gì?
Tết Hàn Thực còn được người Việt gọi với cái tên thân thuộc khác là Tết bánh trôi bánh chay, vì món ăn đặc trưng và phổ biến nhất trong ngày này chính là bánh trôi và bánh chay. Ngoài ra, ở một số nơi người ta còn có thể nấu thêm xôi chè, làm bánh quả nhót hoặc bánh xuân thái (bánh cuốn nhân rau thịt).
Điểm chung của những món ăn này là đều được làm từ bột gạo nếp thơm chính là thành quả lao động quý giá của nền văn minh lúa nước ở Việt Nam, qua đó bày tỏ sự kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên. Vậy để biết Tết Hàn Thực ăn món gì hợp lý nhất thì các bạn hãy tiếp tục đến với phần sau của bài viết nhé.
Bánh trôi
Món đầu tiên để giải đáp cho câu hỏi Tết Hàn Thực nên ăn gì chính là bánh trôi. Đây là món bánh không thể thiếu trong các mâm cúng Tết Hàn Thực, vì vậy ta phải lựa chọn nguyên liệu làm bánh thật cẩn thận.
Gạo phải là nếp cái hoa vàng, pha theo tỷ lệ 8 nếp với 2 tẻ hoặc 9 nếp với 1 tẻ, rồi đem đi xay thành bột mịn. Đường làm bánh trôi ngon nhất là loại đường phên ở Dương Liễu, Cát Quế đỏ thắm, rắn đanh, giòn và đặc biệt là có mùi hương thơm mát.
Khi trộn bột với nước chúng ta cũng phải cân đo đong đếm tỷ lệ thật cẩn thận để bột không quá khô khiến bánh dễ bị vỡ khi viên lại hoặc quá ướt thì sẽ không thể tạo thành hình đẹp mắt như mong muốn.
Sau khi cho đường vào thì các bạn vo bột lại thành viên tròn nhỏ vừa miệng rồi đun trong nước sôi đến khi đã đạt đến “ba chìm bảy nổi với nước non” thì bắt đầu vớt ra đĩa và rắc vừng trắng rang thơm lên trên trang trí.
Ngoài bánh trôi có màu trắng truyền thống thì ngày nay trong Tết Hàn Thực người ta còn có thể trộn bột với màu tự nhiên như lá dứa, gấc, hoa đậu biếc hay khoai lang… để tạo ra các màu sắc xanh, đỏ, vàng… vô cùng bắt mắt và cũng làm bánh thơm ngon hơn.
Bánh chay
Món ngon nên ăn trong Tết Hàn Thực tiếp theo là bánh chay. Cũng được làm từ loại bột nếp như bánh trôi nhưng mỗi viên bánh chay sẽ có kích thước to hơn, nhân thì được làm từ đậu xanh nấu chín, trộn với đường và dừa nạo cho thêm vị ngọt béo.
Ngoài ra, các bạn cũng có thể làm nhân bánh sáng tạo với bí đỏ, đậu đỏ hoặc vừng đen sên với đường và dừa nạo sợi để có thể đa dạng hương vị.
Bánh chay cũng không ăn kiểu khô như bánh trôi mà được đựng trong bát, chan chút nước đường nấu với bột sắn dây hoặc bột đao tạo độ sánh và thêm chút hương hoa bưởi tăng hương thơm, sau đó rắc thêm vừng rang vàng, dừa và đỗ xanh nấu chín lên mặt là đã có thể thưởng thức.
Bánh quả nhót
Bánh quả nhót cũng được làm từ bột nếp nhưng lại không có nhân như bánh trôi, bánh chay. Sau khi vo viên tạo hình quả nhót và luộc chín thì bánh sẽ được đảo qua với mật và rắc thêm hạt lạc hoặc gừng sợi bên ngoài.
Có thể thấy cách làm món này rất đơn giản nên nếu không muốn tốn công nặn bánh, sên nhân thì bánh quả nhót cũng sẽ là gợi ý tuyệt vời cho Tết Hàn Thực năm 2023 của bạn.
Bánh xuân thái
Tết Hàn Thực tức là ngày Tết ăn đồ lạnh, tương truyền là để bắt đầu cho một mùa hè nóng bức đang tới. Ngoài bánh trôi bánh chay thì còn một món khác mà từ xa xưa đời Lý Trần, ông cha ta đã sử dụng để tặng cho nhau dịp lễ này. Đó chính là món bánh Xuân Thái.
Bánh Xuân Thái hay còn gọi là món bánh cuốn ngày nay, để chỉ loại bánh có nhân bên trong là thịt và rau (thái) mùa xuân. Điều đó để chỉ những gì là tinh hoa của đất trời đều đang được hòa quyện vào trong một món ăn, thể hiện sự thành tâm hướng về tổ tiên và sự trân quý đối với người được tặng món ăn.
Vào mùa Tết Hàn Thực năm nay, các bạn có thể thêm món ăn này vào thực đơn để thưởng thức cùng gia đình mình. Đối với những người ăn chay, bánh Xuân Thái chỉ có rau xanh cũng sẽ là một lựa chọn không tồi.
Xôi chè
Xôi chè không chỉ được bày trong các mâm cỗ cúng rằm tháng giêng, ngày giỗ hay thôi nôi, mà vào ngày Tết Hàn Thực ở một số nơi vẫn có truyền thống ăn món này.
Cách làm món xôi chè này cũng không quá phức tạp. Bạn đồ xôi đỗ xanh như bình thường, đến khi chín thì múc ra một chút và cho một lượng đường phù hợp, cùng bột sắn dây vào để nấu lửa nhỏ đến khi đạt được độ sánh như mong muốn thì múc ra bát thưởng thức.
Cái vị ngọt dịu của đường, dẻo của gạo nếp và bùi bùi của đỗ sẽ khiến bạn nhớ mãi không quên. Món này ăn nóng hay ăn nguội đều có cái thú vị riêng.
Tết Hàn Thực kiêng gì?
Ngoài những món nên ăn trong ngày Tết Hàn Thực thì các bạn hãy chú ý kiêng một số điều dưới đây để có ngày tết trọn vẹn nhất nhé.
Kiêng ăn mặn
Điều kiêng kỵ trong ngày Tết Hàn Thực mà bạn cần phải biết đó là kiêng ăn mặn. Dù không bắt buộc nhưng nhiều gia đình thường quyết định ăn chay trong ngày này. Bên cạnh đó, mọi người cũng sẽ kiêng sát sinh trong ngày mùng 3 tháng 3 để bày tỏ sự tôn kính, giúp linh hồn của những người đã khuất được siêu thoát.
Kiêng chuyển nhà
Một điều nữa bạn không nên làm trong ngày Tết Hàn Thực mùng 3 tháng 3 đó là chuyển nhà. Bởi trong văn hóa người Việt, vong linh của những người đã khuất vẫn luôn đi theo những người thân của họ. Việc chuyển nhà trong ngày này sẽ khiến cho vong linh của những người đã khuất bị xáo trộn.
Không nên nói điều không hay
Việc cãi vã, tranh chấp giữa các thành viên trong ngày này được xem là một điều đại kỵ. Dù có xảy ra bất cứ vấn đề gì, mọi người cũng nên ngồi lại bàn bạc, hòa giải với nhau. Bạn cũng không nên nói ra những điều xui xẻo.
Hy vọng rằng với những thông tin về Tết Hàn Thực ăn gì, Tết Hàn Thực kiêng gì được chia sẻ ở trên, bạn và gia đình sẽ có một ngày tết đáng nhớ và một năm may mắn phía trước. Hãy tiếp tục theo dõi Palada.vn để cập nhật những thông tin bổ ích mới nhất nhé.
