Khi bước chân vào cánh cửa đại học thì một trong những môn học cơ bản mà hầu như bất cứ sinh viên trường nào cũng cần học đó là Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê nin. Môn học này có rất nhiều vấn đề khác nhau được đưa ra để các bạn sinh viên nghiên cứu và học tập. Trong đó, thế giới quan là một vấn đề khá quan trọng. Hãy cùng Palada.vn tìm hiểu xem khái niệm thế giới quan là gì hay thế giới khách quan là gì trong bài viết dưới đây nhé.
Thế giới quan là gì?
Theo giáo trình môn Triết học Mác- Lênin đưa ra định nghĩa về thế giới quan khoa học là gì như sau:
Thế giới quan là tất cả những quan niệm của con người về thế giới này, về bản thân con người, cuộc sống và vị trí của con người trong cái thế giới đó. Trong thế giới quan sẽ có sự hoà nhập của tri thức và niềm tin. Tri thức chính là cơ sở trực tiếp của sự hình thành thế giới quan, tuy nhiên nó chỉ gia nhập thế giới quan khi nó đã trở thành niềm tin định hướng cho hoạt động của con người.
Thế giới quan và phương pháp luận triết học là hai chức năng cơ bản nhất của bộ môn triết học, nó giúp định hướng cho con người xác định, lựa chọn và sử dụng phương pháp bên trong nhận thức và hoạt động thực tiễn một cách hiệu quả nhất.
Nguồn gốc của thế giới quan là gì?
Thế giới quan xuất phát từ chính cuộc sống của con người. Có thể thấy là tất cả hoạt động của con người đều bị chi phối bởi một thế giới khách quan nhất định. Những yếu tố chính cấu thành nên thế giới khách quan đó là lý trí, tri thức, niềm tin và tình cảm. Chúng liên kết với nhau tạo thành một thể thống nhất và chi phối đến nhận thức lẫn hành động trong thực tiễn của con người.
Phân loại thế giới quan
Cũng theo như giáo trình Mác- Lênin đưa ra giải đáp về thế giới quan và phương pháp luận triết học là gì và cách phân loại thế giới quan là gì thì xét theo quá trình phát triển ta có thể chia thế giới quan thành ba loại hình cơ bản: thế giới quan tôn giáo, thế giới quan huyền thoại và thế giới quan triết học.
Trong thế giới quan tôn giáo, niềm tin về tôn giáo đóng vai trò chủ yếu; tín ngưỡng ở đây được đặt cao hơn lý trí, cái ảo lấn át cả cái thực, cái thần lại vượt trội cái người.
Thế giới quan huyền thoại là phương pháp cảm nhận thế giới của người nguyên thủy. Ở thời kỳ này, các yếu tố tri thức cùng cảm xúc, hiện thực với tưởng tượng, lý trí và tín ngưỡng, cái thật – cái ảo, thần và con người… của loài người hòa quyện vào nhau thể hiện quan điểm về thế giới.
Thế giới quan triết học được ra đời trong điều kiện trình độ về tư duy và thực tiễn của con người có bước phát triển cao hơn nhiều so với thế giới quan huyền thoại và tôn giáo. Điều đó làm cho mặt tích cực của tư duy con người có bước biến chuyển về chất. Thế giới quan triết học đã được xây dựng dựa trên hệ thống khái niệm, phạm trù, lý luận, quy luật. Lúc này thế giới quan không đơn giản chỉ là nói lên quan điểm của con người về thế giới mà thế giới quan triết học còn nỗ lực tìm cách giải thích và chứng minh tính đúng đắn của các quan điểm đó bằng lý luận và logic.
Vai trò thế giới quan
Có thể dễ dàng thấy rằng thế giới quan đóng vai trò đặc biệt quan trọng thế nào trong cuộc sống của con người cũng như là trong xã hội của loài người.
Thế giới quan đóng một vai trò định hướng đối với toàn bộ cuộc sống của con người, từ thực tiễn đến hoạt động nhận thức thế giới cũng như là việc tự nhận thức bản thân, xác định lý tưởng, xây dựng hệ giá trị cho lối sống của mình.
Sống trong thế giới này, con người cần phải nhận thức được thế giới và nhận thức được chính bản thân mình. Mối liên kết giữa thế giới và con người giúp chúng ta tạo nên những định hướng về lý tưởng sống qua các mục tiêu và định hướng các phương pháp cụ thể.
Bên cạnh đó thế giới khách quan là nhân tố định hướng cho quá trình con người tiếp tục việc nhận thức thế giới. Có thể coi thế giới quan như một “thấu kính”, qua đó con người nhìn nhận hiện thực khách quan là gì xung quanh cũng như tự xem xét lại chính bản thân mình để xác định được mục đích, ý nghĩa cuộc sống và lựa chọn cách thức hoạt động để có thể đạt được mục đích, ý nghĩa đó.
Như vậy thế giới quan đúng đắn chính là tiền đề để xác lập nhân sinh quan tích cực. Trình độ phát triển của thế giới quan chính là một tiêu chí quan trọng về sự trưởng thành của mỗi cá nhân cũng như là của mỗi cộng đồng xã hội nhất định.
Với những tổng hợp trên đây, chúng mình hi vọng các bạn đã phần nào nắm được thế giới quan là gì. Xã hội ngày càng phát triển cho thấy tầm quan trọng của thế giới quan, giúp hình thành nhân cách của con người một cách toàn diện. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì về chủ đề này, hãy để lại bình luận bên dưới để Palada.vn giải đáp nhé.
