Tiếng Việt luôn được biết đến là rất đa nghĩa, một từ có thể đem lại nhiều nghĩa khác nhau khi được đặt trong các ngữ cảnh khác nhau. Từ độ cũng như thế, cũng là một từ được sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau. Vậy từ độ là gì? nghĩa của từ độ và một số từ liên quan như thế nào? Hãy cùng mình tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tóm tắt
Độ là gì?
Độ là một từ khá phổ biến ở trong tiếng Việt và được sử dụng hàng ngày. Đây là một từ vừa có thể là động từ và vừa có thể là danh từ. Tuy nhiên thì các cụm từ có từ độ là danh từ sẽ xuất hiện và được dùng nhiều hơn. Độ còn được sử dụng phổ biến cả trong toán học là đơn vị góc, trong địa lý là nhiệt độ. Về động từ độ có thể được sử dụng trong một vài trường hợp tôn giáo.
Thông thường thì độ sẽ được kết hợp với một từ khác nữa để tạo thành một từ ghép có ý nghĩa hoàn chỉnh. Chẳng hạn như về tôn giáo sẽ có cứu độ, phổ độ chúng sinh. Về đời sống hàng ngày ta sẽ thường nói sử dụng từ độ để tạo thành các từ ghép như cá độ, quê độ, gài độ, bắt độ, độ xe, độ nòng,…
Nghĩa của một số từ độ
Chúng ta có thể thấy được từ độ vô cùng đa dạng các nghĩa khác nhau khi đi với những từ ngữ khác nhau. Do đó để hiểu hơn về từ này chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu sâu về nghĩa của một số từ độ khác nhau trong một vài trường hợp.
Thời kỳ quá độ là gì?
Đầu tiên là thời kỳ quá độ. Thời kỳ quá độ là cụm từ mà chúng ta có thể đã thấy ở trong sách lịch sử khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Tuy nhiên có thể nhiều người vẫn chưa hiểu được chính xác về ý nghĩa của cụm từ này mặc dù đã từng được học qua.
Thời kỳ quá độ chính là thời kì mà đất nước ta cải tạo cách mạng từ xã hội tư bản chủ nghĩa thành xã hội chủ nghĩa, bắt đầu từ lúc giai cấp công nhân đứng lên giành được chính quyền và kết thúc là khi xây dựng hoàn thiện các cơ sở của chủ nghĩa xã hội.
Ở trong thời kỳ quá độ này mang những đặc trưng kinh tế của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội đó là cơ cấu kinh tế nhiều thành phần.
Ví dụ: Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là điều tất yếu khách quan mà bất cứ quốc gia nào đi lên chủ nghĩa xã hội đều phải trải qua.
Thái độ là gì?
Chúng ta từng được nghe rất nhiều và có thể đã phần nào hiểu được ý nghĩa của cụm từ thái độ. Tuy nhiên để định nghĩa thái độ thì rất nhiều người lại không biết định nghĩa nó một cách chính xác.
Thái độ ở đây chính là để chỉ trạng thái được thể hiện qua mặt, hành vi, cảm xúc của mỗi người. Thực tế, con người thường sẽ thể hiện được thái độ của mình thông qua lời nói, cử chỉ, hành vi, nét mặt, thậm chí là cả ánh mắt để thay cho những phản ứng, cảm xúc, bình luận, đánh giá của mình với mọi vấn đề xung quanh.
Những thái độ ở đây có thể bao gồm cả những thái độ tích cực hay tiêu cực. Nhưng thái độ không phải lúc nào cũng được thể hiện một cách rõ ràng mà rất mơ hồ và khiến những người xung quanh khó nhận biết.
Ví dụ: Hôm qua tôi thấy thái độ của anh ấy không tốt với cha mẹ.
Cao độ là gì?
Cao độ thường được sử dụng rất nhiều trong âm nhạc. Trong đó, cao độ là tần số dao động của một âm thanh nhất định. Thông thường độ cao thấp của âm thanh sẽ phụ thuộc vào tần số giao động của thể rung. Nếu độ giao động càng nhiều thì âm thanh nghe được sẽ càng cao và ngược lại.
Ví dụ: Bài hát này có cao độ thật khó.
Nhiệt độ là gì?
Nhiệt độ là một tính chất vật lý và có thể được đo bằng nhiệt kế, như là một thước đo để đo được là nóng hay lạnh. Nhiệt độ được tồn tại trong mọi vật chất và có sự chênh lệch nhiệt độ giữa các sự vật khác nhau.
Nhiệt độ tuỳ từng môi trường và tính chất mà sẽ được đo bằng các đơn vị khác nhau như là độ C, độ F hay là độ K. Đây là các đơn vị đo nhiệt độ thông thường. Tuy nhiên cũng còn một vài đơn vị đo nhiệt độ như Rankine, Réaumur, Rømer, Newton.
Ví dụ: Hôm nay nhiệt độ ở Hà Nội là 25 độ C.
Bán độ là gì?
Bán độ là cụm từ mà mọi người thường được nghe thấy trong các môn thể thao, để chỉ hành vi những người chơi cố tình dùng mọi cách để đạt được đúng tỉ số theo yêu cầu của ban tổ chức cá độ. Thông thường thì tỉ số yêu cầu thường sẽ là thua hoặc hòa. Đổi lại thì người chơi tham gia cũng sẽ nhận được một số tiền hay là lợi ích nào khác đó.
Bán độ là một hành vi xấu trong thể thao và khiến những môn thể thao như đá bóng trở nên kém hấp dẫn, thô bạo và làm mất đi hình ảnh bóng đá Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.
Ví dụ: Anh ấy bị bắt vì cá độ bóng đá.
Vĩ độ là gì?
Vĩ độ sẽ thường thấy xuất hiện trong địa lý. Theo bảng chữ cái của Hy Lạp thì vĩ độ còn được kí hiệu là phi ( ) là các giá trị địa lý để chỉ một vị trí xác định ở trên bề mặt trái đất. Thông thường vĩ độ chỉ các điểm ở phía Bắc hay phía Nam của xích đạo. Để hình dung dễ hơn chúng ta có thể hiểu trên các bản đồ địa lý vĩ độ chính là các đường nằm ngang. Một vĩ độ còn được gọi là vĩ tuyến.
Ví dụ: Cực Nam có vĩ độ là 90० Nam, có nghĩa là 90० phía Nam xích đạo.
Hoành độ là gì?
Hoành độ được biết đến là một chỉ số toán học. Hoành độ là số xác định vị trí của một điểm trên một trục nằm ngang.
Khẩu độ là gì?
Nếu bạn là một người mê chụp ảnh chắc hẳn là bạn đã không còn xa lạ với khẩu độ. Theo đó khẩu độ chính là một lỗ trong ống kính có khả năng truyền được ánh sáng vào trong thân máy.
Đặc biệt cái lỗ này có khả năng tăng hoặc giảm kích cỡ giúp cho việc điều chỉnh ánh sáng truyền vào trong máy nhiều hay ít. Khẩu độ còn được ví như là sự co giãn của mống mắt làm cho kích thước của đồng tử ở mắt người được thay đổi.
Quá độ là gì?
Quá độ là một từ cũng rất thường thấy ở trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Hiểu đơn giản quá độ chính là quá mức bình thường
Ví dụ: Làm việc quá độ dẫn đến mệt mỏi.
Có thể thấy mỗi từ độ trong tiếng Việt kết hợp với những từ ngữ khác nhau, đặt trong hoàn cảnh khác nhau đều mang những ý nghĩa đặc biệt riêng khác nhau. Qua bài viết trên hi vọng các bạn đã có thể tự tin áp dụng từ độ trong các trường hợp một cách chính xác và hiệu quả nhất.
