Glucosamine là hoạt chất có sẵn trong cơ thể người và có thể bổ sung thông qua chế độ ăn uống. Tác dụng chính của Glucosamine để điều trị các rối loạn xương khớp. Bên cạnh đó, Glucosamine còn một số lợi ích đáng ngạc nhiên khác. Cùng tìm hiểu kỹ hơn về hoạt chất này trong bài viết dưới đây nhé.
Tóm tắt
Glucosamine là gì?
Glucosamine là thành phần quan trong cấu tạo nên sụn khớp, chủ yếu tham gia vào quá trình xây dựng các mô liên kết, sụn, khớp nối, dây chằng, tạo dịch bôi trơn để đảm bảo độ linh hoạt cho các khớp xương. Đây là dưỡng chất cần thiết để duy trì sự toàn vẹn cấu trúc và chức năng của sụn khớp.
Glucosamine là một loại đường amino có trong cơ thể con người. Ngoài ra Glucosamine còn được tìm thấy ở các loài động vật có vỏ như tôm, cua, sò,… xương động vật và một số loại nấm.
Theo thời gian, quá trình tổng hợp Glucosamine sẽ bị suy giảm dần. Đây cũng là một trong những lý do khiến nhiều người đau nhức xương khớp và dễ mắc các bệnh lý như viêm khớp, thoái hóa khớp… Do đó, sử dụng các dạng bổ sung Glucosamine là cách bù đắp lượng thiếu hụt và hỗ trợ giảm triệu chứng đau, viêm sưng khớp ở mức độ nhẹ và trung bình.
Glucosamine hoạt động như thế nào?
Điểm đặc biệt của Glucosamine nằm ở khả năng thúc đẩy cơ thể sản xuất các hợp chất cấu tạo nên sụn khớp như collagen, keratan sulfate, axit hyaluronic, chondroitin sulfate.
Quá trình tổng hợp collagen ở các mô sụn có thể làm chậm tốc độ thoái hóa và biến dạng khớp, kích thích tái cấu trúc, tăng tiết chất nhầy giúp các khớp vận động linh hoạt, dễ dàng hơn.
Glucosamine hoạt động như một chất chống viêm, chống oxy hóa ở khớp, đường ruột và mạch máu. Nhờ đó, có thể giúp chúng ta phòng ngừa một số bệnh mãn tính.
Chưa hết, nếu là người thường xuyên tìm hiểu về cách chăm sóc da, chắc hẳn bạn đã nghe đến axit hyaluronic (HA) – chất dưỡng ẩm, bảo vệ và chống lão hóa da mạnh mẽ. Bởi vì Glucosamine có khả năng kích thích sản sinh axit hyaluronic nên nó còn được sử dụng trong lĩnh vực làm đẹp.
Có mấy loại Glucosamine? Glucosamine nào tốt nhất?
Glucosamine sulfate và Glucosamine hydrochloride (Glucosamine HCl) là 2 dạng phổ biến nhất của Glucosamine, chủ yếu được tìm thấy từ nguồn tự nhiên là động vật có vỏ (tôm, cua, sò,…) hoặc sản xuất nhân tạo trong phòng thí nghiệm.
Ngoài ra, còn loại Glucosamine có nguồn gốc từ nấm hoặc ngô lên men, dành cho những người bị dị ứng với hải sản và người ăn chay.
Lưu ý: Một số sản phẩm có chứa N-acetyl-Glucosamine (NAG), dù là dẫn xuất của Glucosamine nhưng NAG có hiệu quả và tác dụng phụ riêng biệt, liều dùng sẽ khác với Glucosamine.
Vây Glucosamine sulfate và Glucosamine HCl dạng nào tốt hơn?
Một nghiên cứu trên 600 bệnh nhân bị viêm khớp gối cho thấy hiệu quả của Glucosamine sulfate cao hơn so với Glucosamine HCl. Nhiều thử nghiệm khác cũng cho kết quả tương tự. Bên cạnh đó, Glucosamine sulfate còn trội hơn hẳn về khả năng hấp thụ.
Một số nhà bán lẻ tuyên bố Glucosamine dạng lỏng có khả năng hấp thụ nhanh hơn dạng viên. Tuy nhiên,chưa có nghiên cứu lâm sàng nào xác nhận điều này.
Trong các sản phẩm bổ sung Glucosamine thường xuất hiện thành phần chondroitin và MSM, được cho là có khả năng tăng hiệu quả giảm đau, bảo vệ và phục hồi sụn khớp của Glucosamine. Nhưng hiện tại, chỉ có một số nghiên cứu chứng minh điều trên. Cần có thêm nhiều bằng chứng đáng tin cậy hơn nữa.
Bởi vậy, có thể nói, Glucosamine sulfate là dạng tốt nhất. Chondroitin và MSM có thể làm tăng hiệu quả của Glucosamine, nhưng vẫn cần thêm thời gian xác thực.
Tác dụng của Glucosamine
Việc bổ sung dưỡng chất này sẽ mang đến nhiều tác dụng đối với sức khỏe nói chung và hệ cơ xương khớp nói riêng.
Glucosamine giúp giảm viêm
Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng Glucosamine có thể làm giảm phản ứng viêm mạn tính. Nó đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với Chondroitin. Sự kết hợp của bộ đôi tinh chất này đã được chứng minh là có tác dụng ức chế quá trình viêm nhiễm của màng hoạt dịch tại khớp.
Giảm đau xương khớp
Glucosamine giúp giảm đau cho người mắc bệnh xương khớp. Theo một nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Đại học Monash ở Prahran của Úc, tỷ lệ người giảm đau xương khớp khi dùng Glucosamine trong vòng 4 tuần, 8 tuần và 12 tuần lần lượt là 36%, 68% và 88%.
Hỗ trợ bảo vệ và duy trì chức năng sụn khớp
Sụn khớp bao bọc đầu xương, giúp giảm thiểu ma sát giữa các xương khi chuyển động. Việc bổ sung Glucosamine vừa thúc đẩy quá trình sản sinh sụn khớp, vừa giúp ức chế quá trình hủy khớp. Do đó, nó có khả năng bảo vệ khớp trước những thương tổn trong vận động hàng ngày.
Hỗ trợ điều trị các bệnh lý về xương khớp
Glucosamine có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp, gai đôi cột sống, loãng xương… Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc bổ sung Glucosamine sulfate giúp làm chậm sự tiến triển của các bệnh lý xương khớp.
Ngoài ra, Glucosamine còn có thể được sử dụng trong các tình trạng bệnh lý sau:
- Viêm bàng quang kẽ: Glucosamine được cho là một phương pháp điều trị viêm bàng quang kẽ (IC), một tình trạng bệnh liên quan đến sự thiếu hụt hợp chất glycosaminoglycan. Vì Glucosamine là tiền chất của hợp chất này, nên đã có giả thuyết rằng bổ sung Glucosamine có thể giúp quản lý IC. Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa có dữ liệu khoa học đáng tin cậy nào để hỗ trợ lý thuyết này.
- Bệnh viêm đường ruột (IBD): Giống như bệnh viêm bàng quang kẽ, bệnh viêm ruột (IBD) có liên quan đến sự thiếu hụt glycosaminoglycan. Một nghiên cứu trên chuột mắc IBD đã chỉ ra rằng, việc bổ sung Glucosamine có thể làm giảm viêm.
- Bệnh đa xơ cứng (MS): Một nghiên cứu đã đánh giá hiệu quả của việc sử dụng Glucosamine sulfate kết hợp với liệu pháp truyền thống để điều trị tái phát MS. Kết quả cho thấy không có tác động đáng kể đến tỷ lệ tái phát hoặc tiến triển của bệnh khi dùng Glucosamine.
- Bệnh tăng nhãn áp: Bệnh tăng nhãn áp có thể điều trị bằng Glucosamine. Một số nghiên cứu ban đầu đã chỉ ra rằng Glucosamine sulfate có thể thúc đẩy sức khỏe đôi mắt thông qua việc giảm viêm và tác dụng chống oxy hóa trong võng mạc. Ngược lại, một nghiên cứu nhỏ khác lại chỉ ra rằng lượng Glucosamine quá mức có thể gây hại với những người mắc bệnh tăng nhãn áp.
- Viêm khớp thái dương hàm (TMJ): Một nghiên cứu nhỏ cho thấy sử dụng kết hợp Glucosamine sulfate và chondroitin làm giảm đáng kể các dấu hiệu sưng đau và viêm, cũng như tăng khả năng vận động của hàm.
Liều dùng Glucosamine
Sản phẩm có chứa Glucosamine thường được sử dụng như một dạng thực phẩm bổ sung đi kèm với Chondroitin. Bên cạnh đó, nó cũng là một lựa chọn cho trường hợp những người không thể dùng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs).
Thường dạng phổ biến của Glucosamine là dạng viên uống. Nên uống Glucosamine trước hay sau ăn là câu hỏi mà nhiều người đặt ra. Theo khuyến nghị, tốt nhất, bạn nên uống Glucosamine trong hoặc ngay sau bữa ăn.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu bạn sử dụng Glucosamine trong khi ăn hoặc là uống ngay khi vừa ăn xong thì chúng sẽ phát huy tối đa tác dụng. Tốt nhất, bệnh nhân nên sắp xếp thời gian, ăn và uống thuốc đúng giờ. Một lưu ý nhỏ đó là hãy uống thật nhiều nước, điều này giúp tăng khả năng hấp thu Glucosamine của cơ thể, đem lại hiệu quả cao trong quá trình điều trị.
Nếu bạn đang sử dụng Glucosamine để chữa trị bệnh, tốt nhất chúng ta không sử dụng chúng cùng lúc với những sản phẩm có tác dụng trị bệnh xương khớp khác. Như vậy, Glucosamine có thể không phát huy tốt hiệu quả, công dụng vốn có.
Liệu trình khuyến cáo là từ 2 – 3 tháng và nên nhắc lại mỗi 6 tháng. Dưới đây là liều dùng đối với người lớn:
– Dùng đơn độc: Từ 1200 – 1500 mg/ngày. Chia 3 – 4 lần trong ngày.
– Dùng chung Glucosamine với Chondroitin: 1200mg/ ngày, chia làm 3 lần.
Uống Glucosamine lâu dài có tốt không?
Nhìn chung, việc sử dụng Glucosamine lâu dài theo đúng chỉ định của bác sĩ không gây hại cho sức khỏe, không ảnh hưởng đến gan, thận và dạ dày. Ngược lại, bạn cần phải bổ sung Glucosamine đều đặn trong khoảng thời gian dài (ít nhất 1 tháng) thì mới cảm nhận được công dụng của nó.
Glucosamine an toàn với hầu hết mọi người, đặc biệt là những người bị viêm xương khớp có thể sử dụng Glucosamine mỗi ngày để cải thiện các triệu chứng của bệnh.
Những người muốn phòng tránh các bệnh về xương khớp cũng nên bổ sung Glucosamine mỗi ngày để bảo vệ sụn, tăng tiết dịch bôi trơn. Từ đó, cải thiện sức khỏe và độ linh hoạt của cơ xương khớp.
Glucosamine không phải là thuốc kháng viêm giảm đau nên tác dụng giảm đau của nó sẽ không thể diễn ra ngay lập tức, mà cần có thời gian tích lũy dần. Thông thường, thời gian sử dụng Glucosamine nên kéo dài từ 2 – 3 tháng. Tuy nhiên, nếu sau 6 tháng mà bệnh tình vẫn không có tiến triển, bạn nên gặp bác sĩ để đổi sang phương pháp điều trị khác.
Tác dụng phụ của Glucosamine là gì ?
Tác dụng phụ khi sử dụng Glucosamine sulfate có thể gặp phải như:
- Táo bón
- Tiêu chảy
- Buồn ngủ
- Đau đầu
- Chứng ợ nóng
- Buồn nôn
- Phát ban.
Ngoài ra, Glucosamine có thể gây ảnh hưởng đến lượng đường trong máu và insulin. Do đó, bệnh nhân bị tiểu đường cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng Glucosamine.
- Các nghiên cứu trên động vật cho thấy, Glucosamine có thể làm tăng thêm lượng cholesterol “xấu” LDL.
- Glucosamine có thể gây ảnh hưởng tới một số loại thuốc như thuốc trợ tim, thuốc hạ sốt giảm đau paracetamol, thuốc chống đông máu, thuốc điều trị tăng lipid máu statin,…
- Glucosamin có thể làm tăng hấp thu tetracyclin ở dạ dày, ruột, làm giảm hiệu quả của các thuốc hạ sốt giảm đau paracetamol, thuốc điều trị tăng lipid máu statin,…nên tránh dùng glucosamine cùng lúc với các loại thuốc kể trên.
Ai không nên sử dụng Glucosamine?
- Phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú, trẻ em, trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi đều không nên dùng glucosamine vì chưa có đủ dữ liệu về an toàn và hiệu quả.
- Người bị tiểu đường, đái tháo đường, cao huyết áp, tim mạch.
- Người dị ứng với hải sản và các loại động vật có vỏ (tôm, cua, sò,…).
- Người bị hen suyễn.
Dù hiệu quả mà Glucosamine mang lại đã được rất nhiều nghiên cứu chứng minh. Tuy nhiên, việc bổ sung Glucosamine không được FDA (Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ) chấp thuận sử dụng trong y tế. Nói chung, các cơ quan quản lý không đảm bảo chất lượng, độ an toàn và hiệu lực của các loại thực phẩm bổ sung Glucosamine. Do đó, tốt nhất, bạn vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có ý định sử dụng Glucosamine
Có thể bạn quan tâm:
Trứng Vích là gì? Trứng vích có tác dụng gì? Giá bao nhiêu?
Gelatin là gì, có tác dụng gì? Hướng dẫn cách dùng gelatin trong làm bánh
Có thể nói, Glucosamine là hoạt chất có nhiều tác dụng với sức khỏe, đặc biệt là xương khớp. Bởi vậy, các bác sĩ khuyến khích bệnh nhân xương khớp nên sử dụng Glucosamine mỗi ngày để ngăn chặn tình trạng thoái hóa xương khớp, đồng thời tăng cường sự linh hoạt và dẻo dai cho xương khớp.
