Nhân sinh quan là gì? Nội dung nhân sinh quan Phật giáo

Nhân sinh quan và thế giới quan là những khái niệm mà trong chúng ta ít nhất hẳn 1 lần đã nghe qua. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể hiểu được hết về khái niệm này. Vậy nhân sinh quan là gì? Nhân sinh quan phật giáo là gì, có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống hiện nay? Mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây để có câu trả lời chính xác nhất.

Nhân sinh quan là gì?

Khái niệm về nhân sinh

Khái niệm nhân sinh khá đa dạng, được giải thích theo nhiều khía cạnh và quan điểm khác nhau. Nó có thể được hiểu là “cuộc sống của con người”. Nhân là từ Hán Việt nghĩa là người, sinh là sự sống như vậy nhân sinh chính là sự sống của con người.

Nhân sinh quan là gì?

Khái niệm về nhân sinh quan

Nhân sinh quan là quan niệm về cuộc đời, được hình thành hệ thống bao gồm lẽ sống, lý tưởng hoặc lối sống của con người…

Có thể nói nhân sinh quan chính là một vấn đề quan trọng đối với mỗi con người, là toàn bộ kinh nghiệm, cách nhìn nhận chung nhất về cuộc sống của người đó và cũng là tư tưởng chủ đạo trong cuộc đời xuyên suốt mục tiêu, hành động của con người. Bên cạnh đó nhân sinh quan còn là nguồn gốc của tất cả mọi suy nghĩ, hành vi và nó chi phối các hoạt động của người ta trong đời sống. Nói một cách vắn tắt thì nó là cách người ta nhìn cuộc đời này như thế nào.

Như vậy việc nghiên cứu về nhân sinh quan cũng chính là nghiên cứu về tư tưởng, thái độ, hành vi của đời sống xã hội loài người. Mỗi thời đại khác nhau thì con người sẽ lại tương ứng với một nhân sinh quan hoàn toàn khác nhau vì nhân sinh quan có tính chất luôn đồng hành với sự phát triển của thời đại.

Số phận là gì? Số phận con người là gì?

Nhân sinh quan là cách nhìn cuộc sống

Nhân sinh quan Triết học

Khác với động vật, bất kỳ con người nào nếu như phát triển bình thường thì cũng sẽ có quan niệm của riêng mình về cuộc sống. Xét ở cuộc sống đời thường thì nó là nhân sinh quan tự phát và các nhà tư tưởng đã khái quát những quan điểm đấy thành lý luận và tạo ra một nhân sinh quan tự giác, mang tính nguyên lý triết học.

Theo đó nhân sinh quan sẽ phản ánh sự tồn tại của xã hội loài người. Nội dung cụ thể là biểu hiện những khát vọng, nhu cầu, lợi ích, hoài bão của con người sống trong mỗi chế độ xã hội cụ thể. Trong một xã hội có giai cấp thì nhân sinh quan cũng mang tính giai cấp. Khi được phản ánh đúng khuynh hướng khách quan của lịch sử thì nó sẽ là nhân tố mạnh mẽ cho việc cải tạo xã hội trở nên hợp lý. Nếu phản ánh không đúng thì nhân sinh quan lại có tác dụng ngược lại, cản trở xã hội tiến lên.

Nhân sinh quan Phật giáo là gì?

Xét về nguồn gốc, nhân sinh quan Phật giáo được hình thành gắn liền với quá trình phát triển của Phật giáo trên cơ sở tiền đề là kinh tế, chính trị, xã hội và tiền đề tư tưởng văn hóa của Ấn Độ cổ đại trước công nguyên. Bên cạnh đó nó còn xuất phát từ tấm lòng từ bi, mong muốn giải thoát con người trước nỗi khổ trầm luân.

Nhân sinh quan Phật giáo là một hệ thống các quan niệm, quan điểm của Phật giáo về nguồn gốc, bản chất cùng cấu tạo con người. Nó chi phối cũng như định hướng mục tiêu, thái độ sống và giá trị con người. Mục đích cuối cùng của Phật giáo là giải thoát con người ra khỏi kiếp khổ trầm luân. 

Do vậy nhân sinh quan xét dưới góc độ giải thoát con người sẽ chính là giá trị cơ bản của hệ thống giáo lý nhà Phật. Đức Phật đã nhìn rõ được sự đau khổ trong đời sống con người, giúp cho con người có thể nhận biết và giải thoát nỗi khổ. Tuy nhiên muốn thoát được khổ thì mỗi người phải tự phấn đấu, tu tâm nơi chính mình chứ không nên cầu mong vào một ai khác cả.

Nhân tố sinh thái là gì? Có các loại nhân tố sinh thái nào?

Nhân sinh quan phật giáo

Nội dung cơ bản nhân sinh quan Phật giáo

Xét dưới góc độ đời sống của con người, nhân sinh quan Phật giáo tập trung vào 02 vấn đề chính cơ bản nhất. Một là sự khổ não, hai là sự giải thoát khỏi nỗi khổ. Khổ ở đây là sự luân hồi, tất yếu, muốn thoát khỏi khổ đau thì con người cần phải biết tu tâm để tự mình có thể thoát khỏi vòng luân hồi, nghiệp chướng bằng cách vun đắp trí tuệ, phước đức.

Triết lý nhân sinh quan của Phật giáo cũng bắt nguồn từ thế giới quan, nó do thế giới quan Phật giáo chi phối. Mặt khác với tư cách là một hình thái ý thức xã hội thì nhân sinh quan Phật giáo cũng chịu sự quy định của tồn tại xã hội và tác động của nhiều hình thức xã hội khác. Điều này giải thích được lý do tại sao trong lịch sử tồn tại và phát triển của mình, nhân sinh quan Phật giáo luôn có sự biến động chứ không còn giữ nguyên trạng thái nguyên thủy nữa.

Nhân sinh quan Phật giáo bao gồm một hệ thống những luận điểm về quan điểm con người và đời sống của một con người. Cụ thể:

Về con người

Phật giáo sẽ tập trung vào học thuyết cấu tạo của con người, học thuyết về sự xuất hiện và sự tái sinh. Theo Phật thì con người được cấu tạo từ những yếu tố thể hiện trong thuyết Lục đại và thuyết Danh sắc.

Thuyết Danh sắc: Con người cấu tạo từ 02 yếu tố đó là tinh thần và vật chất.

Thuyết Lục đại: Con người được cấu tạo từ 06 yếu tố: Đại – Hỏa – Thủy – Phong – Không – Thức. Trong 06 yếu tố này có 05 yếu tố đầu thuốc về vật chất, yếu tố còn lại thuộc về tinh thần. So với thuyết danh sắc thì thuyết lục đại cho thấy cấu tạo con người nghiêng nhiều hơn về vật chất còn thuyết kia thì có sự cân bằng, hài hòa trong cả hai lĩnh vực tinh thần và vật chất.

Về đời sống của con người

Nhân sinh quan Phật giáo cho rằng mọi sự mất đi ở chỗ này là để tiếp tục sinh ra từ chỗ khác trong quá trình nghiệp nhân quả luân hồi. Để giải thoát cho chúng sinh khỏi nghiệp nhân quả luân hồi sinh tử rồi lại tử sinh thì Đức phật đã nêu ra Tứ diệu đế cùng với Thập nhị nhân duyên.

Tứ diệu đế là bốn chân lý giải thoát thiêng liêng mà con người đều phải nhận thức là: Khố đế, diệt đế, tập đế và đạo đế.

Thập nhị nhân duyên: đây là phép tu hành của Duyên giác thừa, phép này chủ yếu quán sát tất cả các sự vật, cho đến khi luân hồi, đều do nhân duyên mà phát khởi, nhân duyên hội họp gọi là sanh, nhân duyên tan rã gọi là diệt, như vậy sự thật vốn không có cái gì sinh, cái gì diệt cả.

Quần thể là gì? Đặc trưng cơ bản của quần thể và cho ví dụ

Nhân sinh quan Phật giáo về con người

Ảnh hưởng nhân sinh quan Phật giáo đến người Việt

Ảnh hưởng đến đạo đức

Cho đến thời điểm hiện tại thì Phật giáo đã du nhập vào nước ta được hơn 2000 năm. Có thể nói, triết lý nhân sinh quan của Phật giáo đã thẩm thấu vào tinh thần của nhân dân cũng như có ảnh hưởng sâu sắc đến chính nhân sinh quan của chúng ta. 

Nói cách khác, Phật giáo đã dần trở thành một bộ phận hợp thành đạo đức và hình thành nhân cách của con người Việt Nam. Phật giáo góp phần giúp con người xây dựng lối sống lành mạnh, giản dị, trong sạch, hướng thiện, biết quan tâm đến nỗi khổ của người khác, bao dung và vị tha… Đồng thời ngăn chặn được sự suy thoái đạo đức trong xã hội.

Nhân trung là gì? Đoán vận mệnh qua nhân trung cho nam/nữ

Ảnh hưởng đến văn hóa

Phật giáo luôn có sự gắn bó với đời sống tinh thần của người Việt Nam ngay từ khi mới du nhập và đi theo suốt chiều dài lịch sử của dân tộc ta. Trong đó, ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đạo đức là có phần nổi trội nhất. Một trong những lý do chính giúp cho nhân sinh quan Phật giáo được tiếp nhận một cách dễ dàng là bởi vì có nhiều điểm tương đồng với truyền thống của con người Việt Nam. 

Trên đây là một số chia sẻ nhân sinh quan là gì cũng như khái niệm về nhân sinh quan phật giáo là gì mà chúng mình muốn chia sẻ đến với bạn đọc. Mong rằng bài viết đã cung cấp đến bạn những kiến thức hữu ích để từ có hiểu rõ hơn về khái niệm trừu tượng này, vận dụng trong nghiên cứu cũng như trong học tập hiệu quả hơn. 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *