Thâm canh là một phương pháp canh tác ứng dụng trong sản xuất nông nghiệp hiện nay. Ý nghĩa của từ thâm canh cũng như vai trò của nó chắc hẳn đã không còn xa lạ với những gia đình có truyền thống làm nông nghiệp. Tuy nhiên vẫn có nhiều người chưa biết thâm canh là gì và thâm canh tăng vụ nhằm mục đích gì.
Tóm tắt
Thâm canh là gì?
Thâm canh là một phương thức sản xuất nông nghiệp trong đó có áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến. Mục đích của nó là làm cải tạo đất trồng và tăng năng suất thu hoạch. Đây là phương thức đem lại nhiều lợi ích kinh tế cho nhà nông cũng như phần nào đáp ứng được yêu cầu nông sản hiện nay trên thị trường.
Có thể hiểu đơn giản thâm canh là cách để làm sao canh tác đất trồng vẫn ở quy mô đó nhưng có hiệu suất cao hơn. Trong điều kiện nước ta đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, từ đó tỷ trọng ngành nông – lâm – ngư nghiệp có xu hướng giảm dần, thu hẹp diện tích đất trồng mà nhu cầu con người lại càng cao thì kỹ thuật thâm canh thực sự là sự phát triển tất yếu của nền nông nghiệp.
Tìm hiểu nuôi cấy mô tế bào là phương pháp gì? Ý nghĩa phương pháp
Vậy thì thâm canh tăng vụ nhằm mục đích gì?
Thâm canh làm tăng năng suất thu hoạch được trên một diện tích trồng trọt. Thay vào đó không phải mở rộng diện tích nông nghiệp vì điều này sẽ không phù hợp trong điều kiện hiện nay. Bởi quá trình công nghiệp hóa của nước ta đang có xu hướng làm giảm diện tích đất cho nông nghiệp, một phần đất lại bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, cây trồng muốn đạt năng suất cao còn phải phụ thuộc nhiều yếu tố. Khi đó phương pháp thâm canh sẽ giúp cho việc tối ưu sản lượng, giải quyết được nhiều khó khăn thực tại.
Thâm canh giúp chúng ta tận dụng được cùng một lúc nhiều nguồn lực sản xuất khác nhau. Đặc biệt là ứng dụng nền khoa học kỹ thuật hiện đại và các biện pháp luân canh, tăng vụ khác. Kỹ thuật thâm canh thậm chí còn được áp dụng trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản giúp đạt được những hiệu quả nhất định.
Đặc biệt nước ta có nền nông nghiệp lúa nước lâu đời nhưng đã phải nhờ vào các phương pháp sản xuất mới này mà mới giải quyết được tình trạng thiếu lương thực. Không chỉ vậy Việt Nam còn trở thành nước xuất khẩu gạo thứ 2 thế giới.
Bản chất của thâm canh tăng vụ
Bản chất thâm canh tăng vụ trong nông nghiệp được hiểu đơn giản là việc đầu tư thêm vốn, công nghệ, số lượng lao động trên một đơn vị diện tích nhằm thu được nhiều sản phẩm hơn so với chi phí bỏ ra thấp nhất. Xét về hình thức đầu tư và canh tác thì thâm canh có nhiều biểu hiện khác nhau nhưng bản chất vẫn là tạo ra năng suất cao với chi phí thấp.
Về cơ bản thâm canh hay quảng canh đều là những phương thức canh tác trong nông nghiệp. Quảng canh cũng nhắm tới mục đích là tăng sản lượng thu hoạch được. Nhưng bằng cách mở rộng diện tích đất đai chứ không chú trọng đầu tư khoa học công nghệ và chủ yếu dựa vào các yếu tố tự nhiên có sẵn như độ phì của đất. Nhìn chung thì thâm canh vẫn là phương thức phù hợp nhất hiện nay của nước ta.
Nhà nước cũng đã có những biện pháp thúc đẩy thâm canh như quy hoạch các vùng kinh tế nông nghiệp phù hợp với từng điều kiện tự nhiên, đẩy mạnh phát triển hạ tầng nông thôn. Từ đó thâm canh có thể tiếp cận tốt hơn được với sự đổi mới tiến bộ cùng với quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa.
Lưu ý một số mô hình thâm canh
Thâm canh rau, hoa màu vụ hè thu
Thời gian này thời tiết khá nắng nóng và mưa nhiều. Người làm nông khi áp dụng thâm canh rau màu cần phải lưu ý những điều sau:
Chọn giống: nên chọn giống đời F1, có khả năng chống chịu tốt với điều kiện môi trường. Có phẩm chất tốt, khả năng cho năng suất cao.
Vấn đề kỹ thuật: do thời tiết bất lợi nên người dân phải chú ý dùng màng phủ luống, khung che hoặc lưới hạn chế ảnh hưởng đến cây trồng. Đặc biệt là trong quá trình ra hoa, kết trái phải chăm sóc thật kỹ tránh bị thối hỏng.
Bón phân, tưới nước và phòng sâu bệnh phá hoại: do thời tiết thay đổi thất thường nên quá trình chăm sóc sẽ vất vả hơn. Mưa nhiều có thể sẽ làm trôi phân bón cũng như tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển. Cây sẽ dễ bị úng nước, nên lên luống ngay từ đầu để phòng chống. Khi trời nắng lại dễ làm cây mất nước, các bạn cần phải bổ sung nước và phân bón. Khuyến khích sử dụng các loại phân bón sinh học để đảm bảo an toàn cho môi trường và nông sản.
Thâm canh cây trồng vụ đông
Các yếu tố giống và kỹ thuật cũng cần chuẩn bị như ở vụ hè thu. Đặc biệt ở vụ đông cần chú ý bón phân đa, trung, vi lượng sao cho thích hợp với cây. Điều này cung cấp kịp thời các chất dinh dưỡng và tăng khả năng chống chịu trước sâu bệnh do thời tiết ẩm thấp chính là cơ hội để chúng phát triển mạnh.
Nuôi lươn, nuôi tôm siêu thâm canh
Nếu nuôi lươn cần phải thiết kế hệ thống nuôi, chọn con giống, thức ăn và các biện pháp phòng bệnh một cách kỹ lưỡng. Loài lươn có tập tính ăn thịt nhau nên khi nuôi khoảng hơn một tháng đầu thì phân tách chúng ra nuôi riêng từng cỡ, tránh việc hao hụt không mong muốn.
Với tôm nuôi thâm canh phải đảm bảo yếu tố môi trường. Nên xử lý nước thải và dịch bệnh nhanh chóng tránh để tôm bệnh. Nguồn thải phải được bảo đảm không chảy ra khu vực xung quanh làm ô nhiễm môi trường.
Hi vọng với những chia sẻ vừa rồi thì các bạn đã hiểu được thâm canh là gì và thâm canh tăng vụ nhằm mục đích gì. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về chủ đề này, các bạn hãy để lại bình luận bên dưới để chúng mình giải đáp nhé.
